Μπαίνοντας στα γραφεία της PeopleCert στην πλατεία Κοραή, το περιβάλλον θυμίζει περισσότερο γραφείο σε πρωτεύουσα του εξωτερικού, πάρα στην Αθήνα της κρίσης. Εδώ χτυπάει η καρδιά μιας επιχείρησης που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 200 χώρες, διενεργώντας εξετάσεις διεθνώς αναγνωρισμένων πιστοποιήσεων. Κι όταν λέω δραστηριοποιείται, δεν αναφέρομαι στο σύνηθες στη χωρά μας φαινόμενο όσων αποκτούν μια συνεργασία στο εξωτερικό και βαπτίζουν την επιχείρησή τους πολυεθνική. Αναφέρομαι σ’ έναν όμιλο με 10.000 εξεταστικά κέντρα, 9.000 εργαζόμενους και συνεργάτες παγκοσμίως, κι ένα αποθεματικό συμβολαίων που υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια δολάρια.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της PeopleCert Βύρων Νικολαΐδης μου δείχνει στην οθόνη του το χάρτη με τα εξεταστικά κέντρα της εταιρείας σ’ ολόκληρο τον πλανήτη. Επιλέγουμε ένα σημείο για να κάνουμε ζουμ και να ‘μαστε στο Μαρόκο, νιώθουμε ότι βρισκόμαστε στο δωμάτιο μαζί με το μαθητή που δίνει αυτή την ώρα εξετάσεις. “Έχει άλλη μια εξέταση αύριο το πρωί”, τον ενημερώνει το πρόγραμμα, και σ’ ένα βαθμό αντιλαμβάνομαι ότι η επιλογή του επιχειρηματία να δραστηριοποιηθεί στο χώρο της εκπαίδευσης, κάθε άλλο παρά τυχαία δεν ήταν.
Ο ίδιος μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη και ήρθε στην Ελλάδα το 1981, ως οικονομικός μετανάστης. “Οι γονείς μου ήταν εκπαιδευτικοί, αλλά υπήρχαν δυσκολίες. Όταν λοιπόν έκανα στα 18 μου το business plan της ζωής μου, είπα ότι μέχρι τα 50 θα βγάλω χρήματα, για να μην έχω πια αυτή την έγνοια, 50-65 θα ασχοληθώ με τα κοινά, κι από τα 65 και μετά θα κάνω αγαθοεργίες.” Πέτυχε τον πρώτο στόχο στα 30 του. Όταν έγινε 50 ήταν έτοιμος να προσφέρει.
Ζητούνται Προγραμματιστές
Σύμφωνα με τον Βύρωνα Νικολαΐδη, ο οποίος είναι παράλληλα πρόεδρος του CEPIS, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ενώσεων Επαγγελματιών Πληροφορικής, είμαστε στο κατώφλι ενός αβέβαιου μέλλοντος. “Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση δεν ξέρουμε πού θα μας οδηγήσει. Το ένα πράγμα που ξέρουμε είναι ότι πολλές θέσεις εργασίας θα αυτοματοποιηθούν, παράλληλα όμως, θα δημιουργηθούν καινούριες. Εγώ είμαι επιχειρηματίας και πρακτικός άνθρωπος. Αυτό που με ενδιαφέρει λοιπόν είναι τι επίδραση θα έχει αυτή η νέα πραγματικότητα στη χώρα όπου ζω.”
Τι χαρακτηριστικά θα έχουν οι νέες θέσεις εργασίας; Θα απαιτούν υψηλού επιπέδου τεχνολογικές δεξιότητες. 9 στις 10 δουλειές θα απαιτούν ψηφιακές δεξιότητες, αναφέρει σε έκθεσή της για το digital skills gap η Κομισιόν, και την ίδια στιγμή, 169 εκατομμύρια Ευρωπαίοι μεταξύ 16 και 74 ετών -ποσοστό 44%- δεν έχουν βασικές τέτοιες δεξιότητες. “Το ίδιο ισχύει και στην Αμερική, το ίδιο και στον Καναδά, ακόμη κι η Ινδία έχει skills gap. Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς καλύπτεις αυτό το gap, όταν το 40% περίπου των θέσεων αυτών αφορούν προγραμματιστές;”
Για να καταλάβω πόσο απαραίτητοι είναι οι προγραμματιστές στην οικονομία του αύριο, μου δίνει ένα παράδειγμα που δεν έχω ξανακούσει. “Όταν πας και αγoράζεις ένα πρόγραμμα λογισμικού, το license κοστίζει χίλια δολάρια και σου ζητούν και 15% το χρόνο συντήρηση. Γιατί; Επειδή ένα πρόγραμμα, αν δεν το συντηρήσεις, θα πεθάνει. Για να το αναπτύξεις έχεις ξοδέψει 1.000 ώρες και απαιτεί 150 ώρες συντήρησης το χρόνο. Αν αυτό το δούμε σε macro κλίμακα, χρειάζονται 150 δισεκατομμύρια ώρες συντήρησης. Αν βάλεις όλους τους υφιστάμενους προγραμματιστές, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να συντηρούν τα υφιστάμενα, δηλαδή να κρατούν τα φώτα ανοιχτά.”
500 Ώρες Αργότερα…
“Ο developer του αύριο είναι λοιπόν ο βιομηχανικός εργάτης του ’60, αυτός ο οποίος πήγαινε στη Mercedes και στη BMW και ήξερε πώς να βιδώνει σωστά τις βίδες, γι’ αυτό και ήταν περιζήτητος και καλοπληρωμένος. Αντικαταστάθηκε το 2000 από τον εργαζόμενο γραφείου, που για να προσληφθεί έπρεπε να πληροί δύο προϋποθέσεις: να ξέρει αγγλικά και να μπορεί να χειρίζεται τον υπολογιστή.” Μέσα από το franchise της Futurekids και την ECDL Ελλάς, από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μέχρι σήμερα, ο όμιλος PeopleCert έχει πιστοποιήσει τις πληροφορικές δεξιότητες 660 χιλιάδων Ελλήνων. “1 στους 3 Έλληνες μεταξύ 18 και 35 ετών έχει περάσει από εμάς”, αναφέρει χαρακτηριστικά. “Το αντίστοιχο σήμερα είναι το coding. Πρέπει να ξέρεις κώδικα.”
Πώς το πετυχαίνεις αυτό; “Μπορείς να σπουδάσεις προγραμματιστής 4 χρόνια και να μάθεις κάτι το οποίο έχει σχεδιαστεί τουλάχιστον 4 χρόνια πριν.” Κάτι βέβαια που σχεδιάστηκε συνολικά 8 χρόνια πριν, όταν είσαι πια έτοιμος να βγεις στην αγορά εργασίας, είναι στο χώρο της πληροφορικής, ξεπερασμένο. “Έτσι, στην Αμερική είχαν ξεκινήσει τα bootcamps, τα οποία σε 500 ώρες σε μετέτρεπαν από… θεολόγο σε προγραμματιστή και έβρισκες αμέσως δουλειά. Γιατί για να γίνεις προγραμματιστής δεν χρειάζεσαι πάνω από 500 ώρες”.
“Από τη μία λοιπόν ζητούνται προγραμματιστές. Από την άλλη, στην Ελλάδα έχουμε πολλούς μορφωμένους ανέργους. Μπορούμε να τους κάνουμε προγραμματιστές;” Η διαπίστωσή του ότι ο Έλληνας χρειάζεται επανειδίκευση και ότι η χώρα μας θα μπορούσε να γίνει παγκόσμιο κέντρο πληροφορικής τον οδήγησε στη δημιουργία της Συμμαχίας για την Ψηφιακή Απασχολησιμότητα (AFdemp).
Coding Bootcamps
Σε συνεργασία με 40 εργοδότες, η AFdemp έστησε ταχύρρυθμα εντατικά προγράμματα 12 εβδομάδων, τα λεγόμενα “Coding Bootcamps”, τα οποία επανειδικεύουν νέους άνεργους στην πληροφορική. Στις πρώτες πιλοτικές προσπάθειες των Coding Bootcamps, το κόστος του προγράμματος συγχρηματοδοτείτο από τον μελλοντικό εργοδότη και ένα κομμάτι έμμεσα το κάλυπτε η PeopleCert.
“Όταν λέμε 3 μήνες, είναι bootcamp, απαιτεί δουλειά από το πρωί μέχρι το βράδυ. 9-5 καθημερινά στην τάξη, 5-9 διάβασμα, διάβασμα το Σαββατοκύριακο. Αλλά σε 3 μήνες αλλάζει η ζωή σου, είσαι 3 χρόνια άνεργος και το πιο σύντομο ανέκδοτο σήμερα είναι άνεργος προγραμματιστής.”
Τα προγράμματα άλλαξαν ουσιαστικά τη ζωή 200 και πλέον αποφοίτων, οι οποίοι, προερχόμενοι από διαφορετικά επαγγελματικά πεδία, επανειδικεύτηκαν στις γλώσσες προγραμματισμού Java ή C#.NET. “Πάνω από το 90% προσλήφθηκε πριν ή μόλις και ένα μήνα μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων από τις κορυφαίες εταιρείες που αγκάλιασαν το πρόγραμμα, με πρώτο μηνιαίο μισθό που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν και διπλάσιος του βασικού.”
Tο πρόγραμμα, το οποίο τρέχει πια στο Κέντρο Καινοτομίας και Αριστείας της PeopleCert στην Αθήνα, είναι βέβαια δύσκολο. “Όταν λέμε 3 μήνες, είναι bootcamp, απαιτεί δουλειά από το πρωί μέχρι το βράδυ. 9-5 καθημερινά στην τάξη, 5-9 διάβασμα, διάβασμα το Σαββατοκύριακο. Αλλά σε 3 μήνες αλλάζει η ζωή σου, είσαι 3 χρόνια άνεργος και το πιο σύντομο ανέκδοτο σήμερα είναι άνεργος προγραμματιστής.” Στις 4 Ιουνίου ξεκινά νέα σειρά μαθημάτων, διάρκειας 12 εβδομάδων, θα δοθούν μάλιστα τρεις υποτροφίες σε υποψηφίους που πληρούν τα κριτήρια.
Ευκαιρία για την Ελλάδα
Η δράση της AFdemp βρίσκει ήδη μιμητές στη χώρα μας, κάτι το οποίο τον χαροποιεί τον Βύρωνα Νικολαΐδη ιδιαίτερα. “Είναι η μόνη αντιγραφή που δεν με στεναχωρεί, γιατί μέσα από τη συμβολή των πολλών προάγεται η Ελλάδα. Εμένα με ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή να κάνω το turnaround στη χώρα μας. Δηλαδή, χωρίς να είμαι πολιτικός, να βοηθήσω μετά από 10 χρόνια η Ελλάδα να έχει γίνει παγκόσμιος ηγέτης στο χώρο της τεχνολογίας, για να πάμε μπροστά.” Μπορεί να γίνει αυτό σε 10 χρόνια, αναρωτιέμαι. “Ναι, αν γίνει σωστά. Αν εμπλακεί το κράτος με τον κλασικό τρόπο, εκεί δεν είμαι τόσο αιθεροβάμων.”
Tο άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» την Παρασκευή 18 Μαΐου.
