Το «Ξένο Χώμα» της Jeanine Cummins κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα που συνεχίζουν να κάνουν πολύ δυνατές επιλογές. Η μετάφραση της Ρηγούλας Γεωργιάδου μεταφέρει απόλυτα την ατμόσφαιρα με ευαισθησία και αναμφίβολα αρκετό ψάξιμο για την ορθή απόδοση, αλλά και την αποτύπωση της δράσης.
Βρισκόμαστε στο Ακαπούλκο, στο Μεξικό, όπου μέσα σε λίγα λεπτά οι πληρωμένοι εκτελεστές «καθαρίζουν» την οικογένεια της Λύδιας. Ο Λούκα και αυτή θα γλιτώσουν από καθαρή τύχη και το ταξίδι-κυριολεκτικά-ζωής αρχίζει. Με μια… «κουκουβάγια» να τους ακολουθεί ή να νομίζουν ότι τους ακολουθεί σε όλο το ταξίδι.
Για τα καρτέλ δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Οι δολοφονίες σε πολλές περιοχές του Μεξικού είναι καθημερινό φαινόμενο και, όσο πιο φρικτές, τόσο καλύτερα για τους εγκληματίες που λυμαίνονται μια πανέμορφη χώρα υπό την ανοχή διεφθαρμένων κυβερνήσεων. Ναρκωτικά, πορνεία, προστασία, κλοπές και δολοφονίες είναι στην ημερήσια διάταξη στη χώρα των 130 εκατομμυρίων. Δεκαπέντε φορές σαν την Ελλάδα, βρίσκεται στη 13η θέση στην κόσμο από άποψη μεγέθους.
Αν μπείτε στο πνεύμα του βιβλίου, είναι βέβαιο ότι θα ψάξετε στη Wikipedia, στο YouTube, στις ειδήσεις για όσα περιγράφει η συγγραφέας. Η Cummins πριν γράψει, άλλωστε, έκανε έρευνα για περίπου 4 χρόνια, σε μια περίοδο που η μετανάστευση, χάρη και στη διακυβέρνηση Trump, από το Μεξικό προς τις ΗΠΑ έγινε τραγικό viral, καθώς μαθαίναμε ιστορίες ανθρώπινης απονιάς, βίας και θανάτου. Μανάδες που χωρίζονταν από τα παιδιά τους, γραφειοκρατική τρέλα, φυλακίσεις, τείχη να υψώνονται στο πουθενά.
Πίσω στο βιβλίο, παρακολουθούμε με κινηματογραφική ταχύτητα τη Λύδια να μετατρέπεται σε αγρίμι, την ώρα που ο δημοσιογράφος σύζυγός της και όλη της η οικογένεια κείτονται νεκροί στην αυλή του σπιτιού της μητέρας της. Η δράση ξεκινάει στην πρώτη φράση, όχι στην πρώτη σελίδα, και δεν ηρεμεί ούτε στις υπόλοιπες 483!
Η Λύδια και ο Λούκα θα δραπετεύσουν προς τον βορρά, το «el Norte», με χίλιους δυο τρόπους και προφυλάξεις. Οι εκτελεστές –ή αλλιώς «σικάριος»– βρίσκονται παντού και καθένας ή κάθεμιά που συναντούν μπορεί να είναι «καρφί» των καρτέλ. Ποιον να εμπιστευτείς; Το ενστικτό σου!
Το Μεξικό φαντάζει ατελείωτο και το βιβλίο κυλάει μοναδικά μέσα από τα πολλαπλά συμβάντα. Η βιβλιοπώλισσα με τον αστικό τρόπο ζωής πρέπει να θυμηθεί, πρέπει να ξεχάσει. Η Cummins δένει την πλοκή, αναλύει τι έχει συμβεί, δεν μας αφήνει σε αγωνία, την ώρα που καταφέρνει και την κορυφώνει ξανά και ξανά.
Η δράση ξεκινάει στην πρώτη φράση, όχι στην πρώτη σελίδα, και δεν ηρεμεί ούτε στις υπόλοιπες 483!
Ο δρόμος τους ακολουθεί τον δρόμο των προσφύγων της Αμερικής. Οι ΗΠΑ είναι ο στόχος. Το «θηρίο» τους περιμένει. Πρόκειται για τα εμπορικά τρένα που διασχίζουν το Μεξικό και σε αυτά επιβιβάζονται οι μετανάστες από την Ονδούρα, τη Γουατεμάλα, το Μεξικό και τις άλλες χώρες που μαστίζονται από τη βία και τη φτώχεια. Στο κάθε θηρίο μπορείς να πέσεις, να σε κόψει στα δύο το τρένο, να σε κλέψουν ή να σε βιάσουν. Και όταν φτάσεις στα σύνορα, πρέπει να βρεις τον τρόπο να περάσεις απέναντι. Θες τον σωστό «κογιότε»!
Η μαγεία της γραφής έγκειται στο γεγονός ότι δεν φοβάται να μας περιγράψει περιστατικά που πραγματικά φαντάζουν απάνθρωπα και τραγικά, μέχρι να ψάξεις και να δεις ότι όντως έχουν συμβεί και αποτελούν καθημερινότητα των φτωχών οδοιπόρων. Την ίδια ώρα, δεν λείπει η ανθρώπινη πλευρά των Μεξικανών. Κέντρα φιλοξενίας, παροχές νερού και τροφής, ένα κρεβάτι να κοιμηθείς και μια αποθήκη για να κρυφτείς από τη διεφθαρμένη αστυνομία και τη συνοριοφυλακή.
Παράλληλα, υπάρχει ένα «ψυχογράφημα» της παράνοιας των καρτέλ, ενώ η απουσία των πολιτικών είναι εκκωφαντική. Μάλλον γιατί τη χώρα κυβερνούν τα καρτέλ και όχι γιατί η Cummins θέλησε να αποφύγει να θίξει τους πολιτικούς…
Η Λύδια έχει ένα μικρό μυστικό που γρήγορα μαθαίνουμε. Παράλληλα, τρέχει η ιστορία της Ρεβέκα, της Σολελάδ, αλλά και του Λορένσο με το ύποπτο τατουάζ. Ο μικρός Λούκα πρέπει να προστατευτεί, αλλά θα παίξει τον ρόλο του όταν χρειαστεί να βγάλει τα«κάστανα από τη φωτιά».
Στην πορεία, όλα τα πρόσωπα μοιάζουν καλοδεχούμενα στη δομή και στη ροή του βιβλίου. Η Cummins δεν «μελώνει» πουθενά και δεν φοβάται σε κανένα σημείο να αποτυπώσει τη βία, τον ανθρώπινο πόνο, την εκμετάλλευση, αλλά και την ανθρωπιά.
Μακάρι να έγραφε ένας Έλληνας ή μια Ελληνίδα συγγραφέας ένα τέτοιο βιβλίο για την Ειδομένη, τη Λέσβο, τον Εβρο. Το μυθιστόρημα καταφέρνει να κάνει περισσότερο γνωστό το ζήτημα της μετανάστευσης, το φωτίζει, το αποτυπώνει, μαζί με το τι συμβαίνει στο Μεξικό και τον Νότο των ΗΠΑ.
Στις ΗΠΑ κατάφεραν να κατηγορήσουν την Cummins ότι ως πολίτης των ΗΠΑ με καταγωγή από το Πουέρτο Ρίκο δεν είναι Μεξικάνα, δεν είναι μετανάστρια, άρα δεν έχει «δικαίωμα» να γράψει! Κάτι πάει πολύ λάθος στη χώρα των γενναίων και των ελεύθερων!
Διαβάστε το, όπως οι περισσότεροι/ες… χωρίς ανάσα! Θεωρώ βέβαιο ότι θα γυριστεί σε ταινία, αλλά αμφιβάλλω αν θα φτάσει το επίπεδο του βιβλίου.
H Συγγραφέας
Ιρλανδικής και Πορτορικάνικης καταγωγής, η Jeanine Cummins εργάζεται στον χώρο των εκδόσεων. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα «The Outside Boy» (2010) και «The Crooked Branch» (2013), καθώς και το αυτοβιογραφικό «A Rip in Heaven: A Memoir of Murder and Its Aftermath» (2004). Το «Ξένο Χώμα» έχει ήδη μεταφραστεί σε 34 γλώσσες.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | Μαριαλένα Σεμιτέκολου
