Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το SingularityU Greece Summit 2019 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 11 και 12 Νοεμβρίου. Η φετινή διοργάνωση κατάφερε να ξεπεράσει ακόμη και τις υψηλές προσδοκίες που είχε δημιουργήσει το περσινό, υψηλών προδιαγραφών συνέδριο, που έφερε για πρώτη φορά το “mindset της Silicon Valley” που πρεσβεύει το Singularity University στην Αθήνα.
Φετινό θέμα της διοργάνωσης; Η ανάδειξη ενός “Vision Forward” για την Ελλάδα. Περισσότεροι από 20 διεθνούς κύρους ομιλητές παρουσίασαν καινοτόμες στρατηγικές γύρω από σημαντικούς πυλώνες δραστηριότητας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, η βιομηχανική παραγωγή, η υγεία, η ενέργεια, αλλά και η επιχειρηματικότητα, μεταλαμπαδεύοντας τo μήνυμα ότι οι εκθετικές τεχνολογίες μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο σε ένα μέλλον που επιφυλάσσει ευκαιρίες, αλλά και προκλήσεις.
Όσο για το κεντρικό συμπέρασμα του SingularityU Greece Summit 2019; Για να χαράξει η χώρα μας αναπτυξιακή πορεία υπό τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, πρέπει η κοινωνία και οι επιχειρήσεις να αφομοιώσουν στις πρακτικές τους τις νέες τεχνολογίες. Να αξιοποιήσουν από σήμερα τις ευκαιρίες των εκθετικών τεχνολογιών, να εκπαιδεύσουν τη νέα γενιά σε αυτές και να διαμορφώσουν τους ηγέτες της επόμενης μέρας, βάζοντας τη χώρα μας στο τρένο της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης.
Κάποια από τα επιμέρους μηνύματα της διοργάνωσης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την χώρα μας σε επίπεδο πολιτικής είναι τα ακόλουθα:
Για την παιδεία και το μέλλον της εργασίας…
- Για το εκπαιδευτικό σύστημα του μέλλοντος, αλλά και το πώς θα διαμορφωθεί η αγορά εργασίας χάρη στα νέα δεδομένα που διαμορφώνουν οι τεχνολογικές εξελίξεις τοποθετήθηκε σειρά ομιλητών. Για την ανάγκη επαναπροσανατολισμού του εκπαιδευτικού μας συστήματος γύρω από αυτό που ονομάζει AQ (Adaptability Quotient), έναντι της παραδοσιακής έμφασης στο IQ (Intelligence Quotient), μίλησε ο διακεκριμένος οικονομολόγος Amin Toufani. Σε αντίθεση δε με το ΙQ, που είναι ένας δείκτης στατικός, το AQ είναι κάτι το οποίο μπορούμε να βελτιώνουμε στη διάρκεια της ζωής μας – ίσως γι’ αυτό έχει τόσο πολύ ενδιαφέρον από πλευράς άσκησης πολιτικής.
- Πώς μοιάζει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προσανατολίζεται γύρω από την προσαρμοστικότητα και την καλλιεργεί ενεργά, σύμφωνα με τον Toufani; Δίνει την έμφαση στη γνώση αντί για την πληροφορία, στην ανακάλυψη αντί για την αποστήθιση, στην αμφιδεξιότητα (amfidexterity) αντί για την τυφλή εξειδίκευση. Βρίσκει χώρο για τον πειραματισμό και ακονίζει την ικανότητά μας να “ξεμάθουμε” πράγματα που ξέρουμε.
Για την οικονομία και την αγορά…
- Ο ίδιος ομιλητής, παρουσιάζοντας το εύρος των εκθετικών επιχειρηματικών μοντέλων που αναδύονται χάρη στα νέα δεδομένα, μίλησε για τη σημασία του “ψηφιακού δίδυμου”, δηλαδή της ψηφιακής αναπαράστασης ατόμων, αντικειμένων και διαδικασιών, που ανοίγει νέες δυνατότητες για καινοτομία. Μια “ηλεκτρονική Ελλάδα” που θα χτίσει άμεσα ένα μοντέλο ψηφιακής αποτύπωσης και θα έχει έτσι πρόσβαση στις εκθετικές ψηφιακές εξελίξεις υπολογίζεται ότι θα μπορούσε να εξοικονομεί κάθε χρόνο, από πλευράς αποδοτικότητας, 14.000(!) χρόνια εργασίας.
- Όσο για το ρυθμό των τεχνολογικών εξελίξεων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, η ειδικός Anita Schjøll Brede μας προειδοποίησε ότι οι εξελίξεις στον κλάδο αυτό, τις οποίες κάποιοι έχουν συγκρίνει σε επαναστατικότητα με την εφεύρεση του ηλεκτρισμού, μπορεί να αποβούν ιδιαίτερα παραπλανητικές. “Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναπτυχθεί πολύ πιο γρήγορα απ’ όσο νομίζουμε”, τόνισε, δίνοντας έμφαση στην αναγκαιότητα της έγκαιρης προετοιμασίας σε επίπεδο χωρών, αλλά και επιχειρήσεων.
- Άλλο ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον συμπέρασμα του Amin Toufani είναι το γεγονός ότι σε μια νέα πραγματικότητα όπου τα κόστη της παραγωγής (κόστος ενέργειας, κόστος τεχνολογίας, κόστος εργασίας) πέφτουν ραγδαία, το οικονομικό μοντέλο με βάση το οποίο η αυξημένη οικονομική δραστηριότητα οδηγεί σε πληθωριστικές τάσεις παύει να λειτουργεί. Μπορεί λοιπόν να δούμε έναν κόσμο με έντονες αποπληθωριστικές τάσεις, όπου το κόστος ζωής πέφτει εκθετικά, πρέπει λοιπόν εγκαίρως να εντοπίσουμε τόσο τις ευκαιρίες που θα αναδειχθούν, όσο και τις πολύ διαφορετικές προκλήσεις των “εκθετικών οικονομικών” (“exonomics”) όπως τα ονομάζει.
Για την ενέργεια…
- Σε ό,τι αφορά την ενέργεια, ο Ramez Naam, Energy & Environmental Systems Chair στο Singularity University, ανέλυσε τις τεράστιες δυνατότητες που έχει η Ελλάδα αν μετασχηματιστεί με στόχο την αξιοποίηση των εξελίξεων στο χώρο των ανανεώσιμων πηγών. “Το Αιγαίο πέλαγος παρέχει μεγάλες ευκαιρίες για την υλοποίηση υπεράκτιων αιολικών πάρκων”, τόνισε, ενώ, σε ό,τι αφορά την ηλιακή ενέργεια, “η Ελλάδα, αντί για εισαγωγέας θα μπορούσε να εξάγει ηλιακή ενέργεια στη Μόσχα”. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι, ασφαλώς, η έγκαιρη επένδυση στην παραγωγή ηλιακής και αιολικής ενέργειας, αλλά και η ανάπτυξη ενός δικτύου που θα επιτρέψει την εξαγωγή της.
- Σε αντίθεση δε με πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν πρόσβαση είτε σε αιολική ενέργεια (που είναι πιο απρόβλεπτη και ασταθής) είτε σε ηλιακή, η Ελλάδα μπορεί να γίνει πρωταθλήτρια στην παραγωγή και των δύο. Το timing έχει πάντως ιδιαίτερη σημασία, καθώς “κάποια στιγμή τα οικονομικά της καθαρής ενέργειας θα είναι τόσο επωφελή που όλοι θα δουν ότι αυτή είναι η ορθή επιλογή”.
Για την αγροδιατροφή…
- Εξαιρετικά ενδιαφέροντα ήταν και τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν σε ό,τι αφορά το μέλλον των τροφίμων. Ο ερευνητής Mark Post αναφέρθηκε στις τελευταίες εξελίξεις στην παραγωγή τροφών με βάση την κυτταρική μηχανική, η οποία μπορεί να φέρει μια πραγματική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο καλύπτουμε τις διατροφικές μας ανάγκες, με σοβαρές προεκτάσεις για την βιομηχανική γεωργία.
- Πέρα από το χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα που θα έχουν οι νέες αυτές πρακτικές αν υιοθετηθούν ευρέως, μπορεί να καταστήσουν μεγάλο μέρος της παραδοσιακής αγροτικής παραγωγής μη ανταγωνιστικό, αλλά και λιγότερο ελκυστικό στους καταναλωτές με βάση τις προτιμήσεις τους. Δεδομένου πάντως ότι στην παραγωγή τροφίμων ως βασικά συστατικά για να είναι μια χώρα ανταγωνιστική αναδεικνύονται νέες παράμετροι, όπως η δυνατότητά της να έχει πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια (αντί για την ύπαρξη εύφορης γης ή επαρκούς ύδρευσης), υπάρχει και εδώ μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα αν προετοιμαστεί καταλλήλως σε ό,τι αφορά την ενεργειακή της ανεξαρτησία.
Για το ανθρώπινο κεφάλαιο…
- Τέλος, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στο τεχνολογικό disruption και την εκθετική ηγεσία, ο David Roberts, μας κάλεσε κατά την ομιλία του να φανταστούμε ένα διαφορετικό μέλλον για τη χώρα μας, ενθαρρύνοντάς μας να κάνουμε το άλμα προς τα μπρος και δίνοντας τεράστια έμφαση στη σημασία του ανθρώπινου κεφαλαίου και κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σε ό,τι αφορά τις καταστροφικές επιπτώσεις του ελληνικού brain drain, αν δεν αντιστραφεί άμεσα.
“Η αλλαγή δεν θα είναι ποτέ ξανά τόσο αργή”, τόνισε η Νίκη Συροπούλου, Country Director του SingularityU Greece Summit. “Η Ελλάδα προχωρά με ένα νέο όραμα.”