Οι Εκδόσεις Ίκαρος γιόρτασαν τα 80 χρόνια παρουσίας στα εκδοτικά δρώμενα της χώρας – τους ευχόμαστε ολόψυχα πολλές επιτυχίες και να μας προσφέρουν πάντα καλαίσθητα βιβλία με περιεχόμενο που αξίζει, όπως άλλωστε κάνουν!
Έκανα δύο επιλογές από τις τελευταίες κυκλοφορίες των εκδόσεων Ίκαρος, με την εξής λογική: την πρώτη επιλογή, γιατί ο Whitehead με είχε εντυπωσιάσει με τα «Αγόρια του Νίκελ»· τη δεύτερη, για την ιδιαίτερη ευαισθησία που έχω για την Κύπρο και την ιστορία της.
«Μανιφέστο Απατεώνων» | Colson Whitehead
Ο Colson Whitehead μας αποκαλύπτει σε ακόμα ένα βιβλίο τον υπόκοσμο της Νέας Υόρκης, τη σκοτεινή πλευρά της μητρόπολης των ΗΠΑ, την άλλη, τη σκληρή, πλευρά του κοινωνικού ιστού. Είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να διαχωρίσει κανείς τη Νέα Υόρκη από το εγκληματικό της πρόσωπο, όπως αυτό έχει αποτυπωθεί στη λαϊκή κουλτούρα, ορμώμενο από την πραγματικότητα.
Ο βραβευμένος συγγραφέας δημοσίευσε το «Μανιφέστο Απατεώνων», που μεταφράστηκε από τη Μυρσίνη Γκανά ( μεταφέροντας στα ελληνικά τους αφροαμερικάνικους ιδιωματισμούς) σαν ένα δεύτερο μέρος του «Μπέρδεμα στο Χάρλεμ» του 2021, που επίσης κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίκαρος. Όντως, δεν πρόκειται για ένα ιστορικό, πολιτικό ή κοινωνιολογικό δοκίμιο – αν και πλησιάζει σε αρκετά σημεία να θεωρηθεί ως τέτοιο.
Και τα δύο βιβλία, πάντως, αποτελούνται από τρία αλληλένδετα μικρά μυθιστορήματα, καθένα από τα οποία διαδραματίζεται σε διαφορετικό έτος της αμερικανικής ιστορίας.
Στο «Μανιφέστο Απατεώνων» έχουμε το «Κλέφτες και Αστυνόμοι», το οποίο διαδραματίζεται το 1971, το «Νεφερτίτη T.N.T.» (ο φανταστικός τίτλος μιας ταινίας), που διαδραματίζεται το 1973, και τους «Αποτελειωτές», το οποίο μας μεταφέρει στη Νέα Υόρκη του 1976, ανάμεσα σε τυχαίες αλλά και προσχεδιασμένες πυρκαγιές με σκοπό την ασφαλιστική απάτη και την οικοδομική κερδοσκοπία.
Ποιος ξέρει τον κλέφτη; Μήπως οι ίδιοι οι αστυνόμοι; Στα χρόνια του «Serpico», ο πρωταγωνιστής μας, ονόματι Κάρνεϊ, απαγάγεται από έναν αστυνομικό τον οποίο έχουμε συναντήσει στο «Μπέρδεμα στο Χάρλεμ», ο οποίος είναι απόλυτα διεφθαρμένος και έτοιμος για κάθε ανομία.
Στο επόμενο μέρος, ο Πέπερ, ένας αυθεντικά σκληρός Αφροαμερικανός γκάνγκστερ, ερευνά την εξαφάνιση μιας όμορφης μαύρης ηθοποιού από το πλατό της ταινίας που σκηνοθετεί ο Ζίπο (χαρακτήρας που είχε ήδη εμφανιστεί στο «Μπέρδεμα στο Χάρλεμ»).
Τέλος, στο κεφάλαιο «Οι Αποτελειωτές», ο Whitehead διερευνά το φαινόμενο των πυρκαγιών που έπλητταν επανειλημμένα τις φτωχότερες γειτονιές της Νέας Υόρκης της δεκαετίας του 1970. O Κάρνεϊ βρίσκεται στο πλευρό του Πέπερ στην αναζήτηση του ανθρώπου που ευθύνεται για την πυρκαγιά, η οποία κατέστρεψε μια πολυκατοικία μαύρων και ισπανόφωνων, αφήνοντας ένα νεαρό αγόρι νεκρό.
Η ιστορία του Κάρνεϊ είναι λίγο πολύ η ιστορία των Αφροαμερικανών που ήθελαν να ορθοποδήσουν έντιμα μα ήταν πάντα δύσκολο να επιβιώσουν στις ΗΠΑ χωρίς να παραβιάσουν τους νόμους, καθώς ορισμένοι από αυτούς αποσκοπούσαν ακριβώς στο να κρατήσουν τους μαύρους σε κατάσταση διαρκούς υποτέλειας. Όταν το παιχνίδι της κοινωνίας είναι εξαρχής στημένο, η εξαπάτηση γίνεται ανάγκη.
Ωραίες ιστορίες, με σασπένς και χιούμορ, αφηγούνται κάτι λιγότερο από είκοσι χρόνια ιστορίας της χειραφέτησης της μαύρης κοινότητας, από την οπτική γωνία του Χάρλεμ, μιας κατεξοχήν εμβληματικής περιοχής.
«Σαμψών» | Κυριάκος Μαργαρίτης
«Παρίσι, 1986. Μια νύχτα του χειμώνα δυο άντρες συναντιούνται σε ένα μπιστρό. Ο ένας είναι ο δημοσιογράφος Γιώργος Ηλιάδης. Ο άλλος είναι… πολλοί.
Μετά το «Εννέα», ο βραβευμένος συγγραφέας Κυριάκος Μαργαρίτης καταθέτει ένα ακόμα μυθιστόρημα με φόντο τα συνταρακτικά ιστορικά γεγονότα του Κυπριακού Αγώνα και της ταραγμένης περιόδου που ακολούθησε. Ο «Σαμψών» αποτελεί τον δεύτερο τόμο στην πρώτη τριλογία της σειράς «Νέα Κρόνακα», με την οποία ο συγγραφέας επιχειρεί να οικοδομήσει έναν νέο μύθο, αξιοποιώντας ή μεταμορφώνοντας τα ερείπια της κυπριακής αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας.
Εδώ ο Μαργαρίτης σκιαγραφεί με τόλμη ένα από τα σκοτεινότερα πρόσωπα της νεότερης κυπριακής ιστορίας, τον πραξικοπηματία πρόεδρο Νίκο Σαμψών, φωτίζοντας άγνωστες λεπτομέρειες του χαρακτήρα του, καθώς και τις πολυσύνθετες πτυχές των φορτισμένων εποχών στις οποίες πρωταγωνίστησε.
Παράλληλα, το μυθιστόρημα εξετάζει τη σχέση της αφήγησης με τη μετάνοια, σκηνοθετώντας μια μονομαχία ανάμεσα στον αφηγητή και τον ήρωα στην οποία καλείται να συμμετάσχει και ο ίδιος ο αναγνώστης.
Αυτό που διαβάσατε θα το βρείτε σε κάθε δελτίο Τύπου. Καθώς το άρθρο έπρεπε να ανέβει και βρίσκομαι στη διαδικασία ανάγνωσης του βιβλίου, το μόνο που έχω να πω είναι «αγοράστε το, αν η πικρή ιστορία της όμορφης Κύπρου σας γοητεύει». Ο συγγραφέας επιλέγει έναν δύσκολο δρόμο γραφής, μεταφέροντας τα πολλαπλά επεισόδια που έχει η κυπριακή ιστορία τα τελευταία 80 χρόνια, σε μια δυνατή μυθοπλασία.
Ο Νίκος Σαμψών υπήρξε, και η ιστορία δεν τον κολακεύει. Για ποιον, όμως, Σαμψών μιλάει ο Μαργαρίτης; Το βιβλίο θα μας μεταφέρει στο όρος Τρόοδος, σε μια άλλη Κύπρο μέσα στην Κύπρο… Μέσα στη διχοτομημένη Κύπρο. Θα διαβάσετε τα ονόματα των νεκρών πατριωτών, τους φόνους των Τουρκοκυπρίων και των Εγγλέζων στο «μίλι του θανάτου», αλλά και ιστορίες αγίων και… ξενοδοχείων.
Πάνω απ’ όλα θα αφουγκραστείτε την αγωνία του συγγραφέα για την αγαπημένη του Κύπρο, που αφέθηκε βορά σε πολιτικούς, πολιτικάντηδες, στρατιωτικούς και αρχιεπισκόπους.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Τα Αγόρια Του Νίκελ» Από Τις Εκδόσεις Ίκαρος
Έξι Παιδικά Βιβλία | Ναι, τα Παιδιά Aγαπούν τα Βιβλία!