Η 13χρονη Lowri Kemp είναι μαθήτρια του St Catherine’s British School στην Αθήνα και, προσπαθώντας να κατανοήσει τις εκφάνσεις του πολιτισμού που την περιβάλλει, τον οποίο δεν γνωρίζει καλά αλλά θα ήθελε πολύ να τον «εντάξει» περισσότερο στη ζωή της, αποφάσισε να μας συντροφεύσει επί μία εβδομάδα στα γραφεία της αθηΝΕΑς, παρακολουθώντας από κοντά τη δουλειά μας.
Η Lowri μας σκλάβωσε με τη διακριτικότητα και την ευγένειά της, αλλά και με το άρθρο της όπου παρουσιάζει αγαπημένα της βιβλία. Όπως μας είπε η ίδια: «Αγαπώ όλα αυτά τα βιβλία, παρόλο που είναι τελείως διαφορετικά μεταξύ τους. Τα έχω διαβάσει είτε γιατί με ενδιέφεραν προσωπικά είτε στο πλαίσιο των σπουδών μου. Νομίζω πως με άγγιξαν με κάποιον τρόπο ή απλώς τα απόλαυσα πάρα πολύ. Μου αρέσει πολύ το διάβασμα, διαβάζω συνεχώς. Όταν μου προτείνατε να γράψω γι’ αυτά, ενθουσιάστηκα! Αυτά ήταν τα πρώτα βιβλία που μου ήρθαν στο μυαλό και απόλαυσα πραγματικά τη συγγραφή των κειμένων».
Περιγράφοντας τα αγαπημένα της βιβλία, προτείνει παράλληλα έναν μικρό αλλά, πραγματικά, αξιόλογο οδηγό για εφηβικά και μη αναγνώσματα.
Ο Ξένος | Albert Camus
Ο «Ξένος» του Γάλλου συγγραφέα και πολιτικού στοχαστή Albert Camus θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Το βιβλίο μας εισάγει στις υπαρξιστικές ιδέες του Camus, μέσα από την παθητική ζωή του πρωταγωνιστή Μερσώ και την απουσία νοήματος που αισθάνεται.
Η αφήγηση ξεκινά με τον θάνατο της μητέρας του Μερσώ, ένα γεγονός στο οποίο εκείνος αντιδρά με συναισθηματική αποστασιοποίηση που σοκάρει όσους τον περιβάλλουν – καθώς παρευρίσκεται στην κηδεία της χωρίς να δείξει ίχνος θλίψη – αυτή η στάση του θα αποδειχθεί καθοριστική για τον τρόπο με τον οποίο θα τον κρίνει η κοινωνία στη δίκη που ακολουθεί. Παράλληλα, ξεκινά μια χαλαρή σχέση με τη συνεργάτιδά του, τη Μαρί, μαζί με την οποία και κάποιους φίλους πηγαίνει στην παραλία όπου μπλέκεται σε μια σύγκρουση που θα αλλάξει τη ζωή του για πάντα.
Κατά τη διάρκεια της δίκης του, ωστόσο, η προσοχή δεν επικεντρώνεται στο ίδιο το έγκλημα που διέπραξε, αλλά στην έλλειψη συναισθήματος που έδειξε στην κηδεία της μητέρας του και στην αποστασιοποίησή του από τους κοινωνικούς κανόνες. Τελικά καταδικάζεται σε θάνατο για έναν φόνο — όχι τόσο για την πράξη καθαυτή όσο για το γεγονός ότι είναι ένας «ξένος» στην κοινωνία, αδιάφορος και διαφορετικός.
Η νουβέλα θέτει στο επίκεντρο την ιδέα ότι το μόνο βέβαιο στη ζωή είναι ο θάνατος — μια ζοφερή αλλά ισχυρή παραδοχή που βρίσκεται στον πυρήνα της φιλοσοφίας του Καμί. Θεωρείται κλασικό έργο επειδή καλεί τον αναγνώστη να έρθει αντιμέτωπος με άβολες αλήθειες για τη ζωή, μέσα από μια πυκνή και στοχαστική αφήγηση που τον αναγκάζει να αναρωτηθεί πώς η κοινωνία ορίζει το «φυσιολογικό».
Αξίζει να διαβάσει κανείς τον «Ξένο» αν τον ενδιαφέρουν βιβλία που προκαλούν σκέψη γύρω από την ελευθερία, τις επιλογές και το νόημα που προσπαθούμε να αποδώσουμε στη ζωή μας. Είναι σύντομο σε έκταση, αλλά αφήνει βαθύ αποτύπωμα, προκαλώντας τον αναγνώστη να αναλογιστεί πώς η κοινωνία κρίνει εκείνους που δεν συμμορφώνονται. Είναι σίγουρα ένα βιβλίο που θα συνεχίσει να σε απασχολεί για πολύ καιρό μετά — ή, έστω, θα σου δείξει γιατί παραμένει επίκαιρο εδώ και τόσες γενιές.
Άνθρωποι και Ποντίκια | John Steinbeck
Το «Άνθρωποι και Ποντίκια» θεωρείται επίσης κλασικό έργο, αλλά με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Το έγραψε ο John Steinbeck, Αμερικανός συγγραφέας, γνωστός για την ικανότητά του να αποτυπώνει τους αγώνες των φτωχών ανθρώπων στην Αμερική μετά τη Μεγάλη Ύφεση. Στο έργο αυτό εξερευνά την ιδέα ότι τα πιο πολύτιμα όνειρά μας μπορεί να είναι άπιαστα, αλλά υπάρχουν για κάποιο λόγο: για να μας δίνουν κίνητρο, ελπίδα, ή ίσως κάτι βαθύτερο.
Το βιβλίο παρακολουθεί δύο εργάτες γης χωρίς μόνιμη στέγη, που προσπαθούν να χτίσουν το όνειρό τους: μια δική τους φάρμα. Ο Τζορτζ είναι έξυπνος και πολύ προστατευτικός απέναντι στον Λένι, έναν καλοκάγαθο άντρα που δεν αντιλαμβάνεται τη δύναμή του. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ο ιδιαίτερος δεσμός τους – μια σπάνια και ξεχωριστή σχέση σε έναν κόσμο όπου οι περισσότεροι είναι μόνοι τους και παλεύουν να επιβιώσουν. Οι δυο τους ονειρεύονται μια ζωή ελεύθερη, σε δική τους γη, με τον Λένι να φροντίζει κουνέλια και να μένει μακριά από τη σκληρή εργασία και τον φόβο που συνοδεύει το να δουλεύεις για άλλους.
Ωστόσο, παρά την προσπάθειά τους, όλα καταρρέουν όταν ο Λένι σκοτώνει κατά λάθος τη νύφη του αφεντικού, προσπαθώντας απλώς να αγγίξει τα μαλλιά της γιατί του φάνηκαν απαλά. Το περιστατικό είναι τραγικό και έχει ως συνέπεια να βρεθούν και οι δυο τους σε πολύ δύσκολη θέση: αν πιάσουν τον Λένι θα τιμωρηθεί σκληρά και ο Τζορτζ θα χάσει τον μοναδικό του σύντροφο σε έναν σκληρό και μοναχικό κόσμο. Ο Τζορτζ πρέπει να πάρει μια δύσκολη απόφαση…
Το βιβλίο αποκαλύπτει τη σύγκρουση ανάμεσα στα όνειρά μας και στην ωμή πραγματικότητα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, προκαλώντας τον αναγνώστη να αναλογιστεί μέχρι πού μπορεί να φτάσει για κάποιον που αγαπά. Θέτει επίσης την ιδέα πως οι άνθρωποι συχνά κάνουν τρομερά πράγματα – μερικές φορές από πρόθεση, συχνά όμως από άγνοια ή αδυναμία. Και έτσι γεννιέται το ερώτημα: μπορεί η ελπίδα να επιβιώσει σε έναν κόσμο τόσο αδιάφορο; Και αξίζει άραγε να ελπίζουμε αν το τίμημα είναι ο πόνος όταν μας προσγειώνει η πραγματικότητα;
Το «Άνθρωποι και Ποντίκια» είναι μια συγκλονιστική ιστορία, γιατί σε αναγκάζει να έρθεις αντιμέτωπος με δύσκολα ερωτήματα γύρω από την ελπίδα και τη συντροφικότητα, ενώ σου αφήνει επίμονα στη σκέψη το απρόσμενο και φορτισμένο συναισθηματικά τέλος της.
Αγώνες Πείνας (The Hunger Games) | Suzanne Collins
Η σειρά «The Hunger Games» είναι παγκοσμίως γνωστή και ιδιαίτερα αγαπητή, όμως κάτω από την καταιγιστική δράση και την περιπέτεια κρύβονται σκοτεινά και βαθύτερα «ενήλικα» θέματα. Γραμμένο από τη Suzanne Collins, το πρώτο βιβλίο διαδραματίζεται σε έναν μετα-αποκαλυπτικό, δυστοπικό κόσμο, όπου τα παιδιά εξαναγκάζονται να λάβουν μέρος σε μία κλήρωση που τους οδηγεί σε έναν τηλεοπτικό αγώνα μέχρι θανάτου, με σκοπό την ανάδειξη ενός νικητή. Οι διάφορες «Περιοχές» (districts) δέχονται από το «Καπιτώλιο», την πρωτεύουσα, την εξήγηση ότι αυτό γίνεται για να αποτραπεί μια νέα εξέγερση και εμφύλιος πόλεμος – αλλά είναι αυτός ο πραγματικός λόγος; Η αφήγηση αποκαλύπτει μια κοινωνία βαθιά άδικη, που βασίζεται στην καταπίεση, την ανισότητα και την κατάχρηση εξουσίας, χρησιμοποιώντας τον φόβο ως μέσο ελέγχου.
Η πρωταγωνίστρια, η Κάτνις, αποφασίζει να πάρει τη θέση της μικρότερης αδερφής της όταν εκείνη κληρώνεται. Μαζί με τον Πίτα, τον δεύτερο «φόρο υποτέλειας» από την περιοχή τους, μεταφέρονται στο Καπιτώλιο για να συμμετάσχουν στους Αγώνες. Η Κάτνις και οι υπόλοιποι 23 παίκτες στέλνονται στην αρένα και η μάχη ξεκινά. Καθ’ όλη τη διάρκειά της, η Κάτνις μαθαίνει τη σημασία της εμπιστοσύνης και της φιλίας, βασιζόμενη στον Πίτα, σε έναν κόσμο όπου οι συμμαχίες μπορεί να είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Οι δυο τους καταλήγουν να είναι οι τελευταίοι επιζώντες στην αρένα, όμως πρέπει να βρουν έναν τρόπο να παραδώσουν στο Καπιτώλιο τον «τελικό νικητή».
Το πρώτο βιβλίο διερευνά την ένταση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ψευδαίσθηση, καθώς η Κάτνις και ο Πίτα αναγκάζονται να υποδυθούν το ερωτευμένο ζευγάρι. Αυτό τους κάνει –και τον αναγνώστη– να αναρωτιούνται τι είναι αληθινό και τι κατασκευασμένο από την εξουσία.
Η περιπετειώδης και έξυπνη πλοκή της σειράς ιντριγκάρει ως τέτοια τον αναγνώστη σε μια πρώτη ανάγνωση. Μια εις βάθος αναγνωστική καταβύθιση, ωστόσο, προσφέρει τροφή για σκέψη και συγκρίσεις με τον συνεχώς μεταβαλλόμενο —και ίσως παραπαίοντα— κόσμο μας.
Το Βασίλειο του Κενσούκε | Michael Morpurgo
Το «Το Βασίλειο του Κενσούκε» του Michael Morpurgo απευθύνεται συνήθως σε νεαρούς αναγνώστες, όμως πιστεύω ότι μπορεί να διαβαστεί και να αγαπηθεί από άτομα κάθε ηλικίας, καθώς προσφέρει πολλαπλά επίπεδα κατανόησης. Μέσα από την παιδική περιπέτεια και το χιούμορ αναδεικνύονται με ευαίσθητο τρόπο πολύπλοκα και ουσιαστικά ζητήματα.
Η ιστορία ακολουθεί τον Μάικλ, ένα νεαρό αγόρι που πέφτει από το σκάφος της οικογένειάς του και καταλήγει ναυαγός σε ένα έρημο νησί. Στην αρχή, το νησί φαίνεται εντελώς άδειο και ο Μάικλ παλεύει με τη μοναξιά και την ανάγκη να επιβιώσει μόνος του. Πολύ σύντομα, όμως, ανακαλύπτει ότι δεν είναι μόνος: στο νησί ζει ένας άντρας που έχει μάθει να επιβιώνει σε απόλυτη αρμονία με τη φύση και τα ζώα: ο Κενσούκε, ο οποίος βρίσκεται απομονωμένος εκεί από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αρχικά κρατάει αποστάσεις από τον Μάικλ, προειδοποιώντας τον να μείνει μακριά από ορισμένα σημεία του νησιού.
Με τον καιρό η σχέση τους αλλάζει ριζικά: ο φόβος και η επιφυλακτικότητα μετατρέπεται σε βαθιά φιλία, βασισμένη στην εμπιστοσύνη και στη στοργή, καθώς μαθαίνουν να ζουν μαζί ειρηνικά στο νησί και να νοιάζονται ο ένας για τον άλλο. Ο Κενσούκε διδάσκει στον Μάικλ πώς να επιβιώνει και του μεταφέρει τις γνώσεις του για τη φύση και το νησί, ενώ ο Μάικλ του προσφέρει συντροφιά και του θυμίζει τον κόσμο που έχει αφήσει.
Πίσω από την περιπέτεια κρύβονται σημαντικά θέματα, όπως η διαχρονική επίδραση του πολέμου και η σημασία της ανθρώπινης επαφής. Το βιβλίο μάς καλεί να αναλογιστούμε τι σημαίνει πραγματικά «σπίτι», ενώ δείχνει πως η καλοσύνη μπορεί να γεφυρώσει ακόμα και τις πιο μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Μας δείχνει, επίσης, πώς οι πιο απροσδόκητες συναντήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να εξελιχθούμε.
Μπορεί να διαβαστεί απλώς ως μια περιπέτεια γεμάτη ελπίδα και συναίσθημα, που αφήνει τον αναγνώστη με σκέψεις για την οικογένεια, τη φιλία και την εύρεση της ελπίδας στα πιο απρόβλεπτα μέρη.
Οι Συγκάτοικοι | Beth O’Leary
«Οι Συγκάτοικοι» είναι ένα τρυφερό, σύγχρονο ρομαντικό μυθιστόρημα που διαβάζεται ευχάριστα και χαλαρά. Η ιστορία ακολουθεί την Τίφφυ, που ψάχνει απεγνωσμένα ένα φθηνό μέρος να μείνει μετά το τέλος μιας μακροχρόνιας και τοξικής σχέσης, και τον Λίον, έναν νοσηλευτή νυχτερινής βάρδιας που χρειάζεται χρήματα για να στηρίξει την έφεση του αδερφού του για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε. Για να λύσουν και οι δύο τα προβλήματά τους αποφασίζουν να μοιραστούν ένα μικρό διαμέρισμα –και το ίδιο κρεβάτι–, μια και ο Λίον δουλεύει νύχτες και η Τίφφυ μένει εκεί τη μέρα.
Αρχικά, η συνύπαρξή τους είναι άβολη και περίεργη, καθώς επικοινωνούν μόνο μέσω μικρών σημειωμάτων (post-it) που αφήνουν ο ένας στον άλλο. Σιγά σιγά, στα σημειώματα αρχίζουν να καταγράφουν όχι μόνο απλές πληροφορίες αλλά και προσωπικές εξομολογήσεις, αστεία και ενθαρρυντικά σχόλια και η σχέση τους από τυπική και αμήχανη μεταμορφώνεται σε κάτι άλλο, πιο ουσιαστικό.
Το μυθιστόρημα διερευνά τη σημασία της φιλίας και της εμπιστοσύνης, καθώς και οι δύο πρωταγωνιστές παλεύουν με τα τραύματα του παρελθόντος: η Τίφφυ με τις συνέπειες της συναισθηματικής κακοποίησης και την επανάκτηση της αυτονομίας της· ο Λίον με την ευθύνη που νιώθει απέναντι στην οικογένειά του και την ανάγκη του για μια ουσιαστική ανθρώπινη σύνδεση.
Πίσω από τη χιουμοριστική και αισιόδοξη πλοκή, το βιβλίο αγγίζει ζητήματα συναισθηματικής ίασης, τη σημασία της στήριξης και τη σιωπηλή γενναιότητα που απαιτείται για να προχωρήσεις μπροστά έπειτα από δύσκολες εμπειρίες. Στην ουσία «Οι Συγκάτοικοι» είναι μια ιστορία για τη συμπόνια, την καλοσύνη, την ελπίδα και την επανανακάλυψη της αγάπης προς τον εαυτό. Μας υπενθυμίζει πως ακόμα και στις πιο καθημερινές στιγμές οι ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις μπορούν να φέρουν φως και ελπίδα.
Ένα ιδανικό ανάγνωσμα για το καλοκαίρι, που θα σας φτιάξει τη διάθεση.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Κάπα Εκδοτική | Μικρές Ιστορίες σαν Μικρές Χαραμάδες Φωτός
Ο James, ο Μισισιπής και το Αδιέξοδο του «Να Μείνω ή Να Φύγω»
