Την Πέμπτη 25 Απριλίου 2024, η Ευρωπαία Επίτροπος για την Ισότητα Helena Dalli ανακοίνωσε σε ειδική τελετή στις Βρυξέλλες τους εννέα νικητές του φετινού Βραβείου Ευρωπαϊκών Πρωτευουσών Ένταξης και Διαφορετικότητας. Έξι τοπικές αρχές πήραν έπαθλα στις γενικές κατηγορίες, ενώ τρεις βραβεύτηκαν στην ειδική κατηγορία που είναι αφιερωμένη στις ασφαλείς για τις γυναίκες πόλεις.
«Θετική Δράση»: Η Αρχή
Η DEI, όπως είναι το ακρωνύμιο των λέξεων Diversity, Equity, Inclusion, είναι οι αρχές του οργανωτικού πλαισίου μέσω του οποίου επιδιώκεται η προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της πλήρους συμμετοχής όλων των ανθρώπων, ιδιαίτερα των ομάδων που ιστορικά υποεκπροσωπούνται ή υπόκεινται σε διακρίσεις λόγω φύλου, ταυτότητας ή αναπηρίας. Η πολιτική της προέκυψε από τον νομικό όρο «Θετική Δράση», που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ.
Στις 6 Μαρτίου 1961 μάλιστα, ο πρόεδρος John F. Kennedy είχε υπογράψει διάταξη σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι –ή όσοι επιδίωκαν να εργαστούν σε κυβερνητικά πόστα– θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται δίκαια ανεξάρτητα από τη φυλή, τη θρησκεία, το χρώμα ή την καταγωγή τους.
#MeToo και Black Lives Matter: Η Συνέχεια
Το κατά πόσο, πού και για ποιες ομάδες πληθυσμού εφαρμόστηκε το διάταγμα Kennedy είναι θέμα ευρύτερης συζήτησης μεταξύ ειδικών. Δεκαετίες αργότερα πάντως και συγκεκριμένα το 2003, εταιρείες ξόδευαν έως και 8 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως προκειμένου να εντάξουν τη διαφορετικότητα στην εταιρική κουλτούρα. Μετά την εκλογή του Donald Trump το 2016 και την άνοδο των κινημάτων #MeToo και Black Lives Matter, το περιοδικό Time έγραψε πως το 2019 η DEI είχε εκρηκτική άνοδο, ενώ εκείνη τη χρονιά οι δαπάνες γι’ αυτό τον στόχο είχαν αυξηθεί κατά 27% από το 2014.
Οι ανισότητες –καταγεγραμμένες κυρίως για τις γυναίκες– στον εργασιακό χώρο εξακολουθούν να υφίστανται και μάλιστα σε απογοητευτικό βαθμό. Σύμφωνα με τον Glass-Ceiling Index του 2024 του Economist, αν και «τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση», η ανισότητα εξακολουθεί να κυριαρχεί στο εργασιακό σκηνικό. Πιο συγκεκριμένα, στοιχεία από τις 29 χώρες του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η ανισότητα πλήττει λιγότερο την Ισλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Φινλανδία και τη Γαλλία, ενώ οι γυναίκες στη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και την Τουρκία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα εμπόδια στον χώρο εργασίας.
Επιπλέον, ενώ σχεδόν σε κάθε χώρα οι γυναίκες αποφοιτούν από το πανεπιστήμιο σε μεγαλύτερο αριθμό από τους άνδρες, αποτελούν χαμηλότερο μερίδιο του εργατικού δυναμικού. Στην Τουρκία δε, αλλά και την Ελλάδα και την Ιταλία, εργάζονται λιγότερο από τα 2/3 των ενήλικων γυναικών. Το χάσμα στα ποσοστά συμμετοχής στην εργασία σημαίνει ότι λιγότερες γυναίκες ανεβαίνουν στην εταιρική κλίμακα, κάτι που τροφοδοτεί το χάσμα στους μισθούς μεταξύ των φύλων. Στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, οι γυναίκες κερδίζουν περίπου 12% λιγότερα από τους άνδρες.
Η DEI κουλτούρα –μαζί ενδεχομένως και με την ποσόστωση των γυναικών σε θέσεις εξουσίας– λοιπόν παραμένει ως εκ των πλέον χρήσιμων εργαλείων για μια δίκαιη και ισότιμη κοινωνία.
Αμφιταλαντεύσεις: Το Σήμερα
Έως τώρα, η ποικιλομορφία του εργατικού και στελεχιακού δυναμικού θεωρείτο όπλο στη φαρέτρα του υγιούς ανταγωνισμού, καθώς η ποικιλομορφία και η συμπερίληψη στους χώρους εργασίας, εκτός από μια δικαιότερη κοινωνία, συνεισφέρουν στη λήψη αποτελεσματικότερων αποφάσεων. Η συνεργασία με ανθρώπους που δεν σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο διευρύνει τις προοπτικές επιτυχίας ενός οργανισμού.
Ή μήπως όχι;
Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη μελέτη, οι πολυσυλλεκτικές εργασιακές ομάδες τελικά δεν αποδίδουν περισσότερο από εκείνες που αποτελούνται από άτομα με συναφές υπόβαθρο, όχι εξαιτίας ελλείμματος γνώσεων ή ικανοτήτων, λόγω έλλειψης ψυχολογικής ασφάλειας η οποία προκύπτει ακριβώς από αυτό που προσπαθεί να υπερασπιστεί: τη διαφορετικότητα. Εργαζόμενοι με το ίδιο background –υποστηρίζεται στην έρευνα– διαμορφώνουν κοινούς κώδικες συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να έχουν τις ίδιες προτεραιότητες, αντιδράσεις, προοπτικές στον εργασιακό χώρο, κάτι που καθιστά ευάλωτα τα άτομα που δεν συνάδουν με την πλειονότητα, και, προκειμένου να μην απορριφθούν, δεν εκφράζουν τις ιδέες τους.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
Ασκαρδαμυκτί, Εκεί Όπου οι Χειροτέχνες Εκπαιδεύονται
Το Θολό Τοπίο των Γυναικοκτονιών
Είναι οι Gen Zers και οι Millennials Αντιφεμινιστές;
