Η υπογεννητικότητα έχει ήδη καταγραφεί ως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει όχι μόνο η Ελλάδα αλλά ολόκληρη η Ευρώπη. Από πολλούς ειδικούς μάλιστα, το φαινόμενο χαρακτηρίζεται «πυρηνική απειλή», καθώς οι μειωμένες γεννήσεις –εκτός των άλλων– επηρεάζουν τον αριθμό των οικονομικά ενεργών πολιτών και κατ’ επέκταση τον αριθμό του εργατικού δυναμικού που στηρίζει την παραγωγή και την ανάπτυξη κάθε χώρας.
Πράγματι, η έλλειψη εργατικού δυναμικού είναι μεγάλο πρόβλημα και για τις ισχυρές και για τις λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες της. Στη Γερμανία των 83 εκατομμυρίων κατοίκων, για παράδειγμα, γίνεται λόγος από θεσμικούς φορείς για 1,8 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας. Στη Γαλλία, τη δεύτερη οικονομία της Ευρώπης, διαπιστώθηκε πως το 94% των επιχειρήσεων δυσκολεύεται να βρει προσωπικό (κατάλληλο και μη). Στην Ισπανία, όπου η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, το 12,6% των επιχειρήσεων δηλώνει πως κυριολεκτικά αγωνίζεται για να εξασφαλίσει το απαιτούμενο προσωπικό. Στην Ελλάδα διαμορφώνονται στρατηγικές προκειμένου, αφενός, να ανατραπεί το brain drain και, αφετέρου, να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες για εργατικά χέρια.
Η έλλειψη εργατικού δυναμικού –η οποία οφείλεται σε σειρά παραμέτρων εκτός από την υπογεννητικότητα– έχει φέρει στο προσκήνιο έντονες συζητήσεις για την υιοθέτηση τετραήμερης εργασίας, δηλαδή εβδομαδιαίας εργασίας 32 αντί 40 ωρών.
Πιλοτικά Προγράμματα και Εφαρμογές
Στη Γερμανία από την 1η Φεβρουαρίου, 45 εταιρείες και οργανισμοί δοκιμάζουν στην πράξη την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας για έξι μήνες. Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν πλήρη μισθό, παρά το γεγονός ότι θα εργάζονται λιγότερες ώρες στο γραφείο ή από το σπίτι. Το όλο εγχείρημα είναι πρωτοβουλία της εταιρείας συμβούλων διαχείρισης Intraprenör, σε συνεργασία με τη μη κυβερνητική οργάνωση 4 Day Week Global (4DWG).
Στη Γαλλία, τα υπουργεία τόσο στο Παρίσι όσο και στις «αποκεντρωμένες» υπηρεσίες τους υλοποιούν το πειραματικό πρόγραμμα τετραήμερης εργασίας για «τουλάχιστον ένα χρόνο» προκειμένου να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Αμερικανός γερουσιαστής Bernie Sanders και η επίσης γερουσιαστής Laphonza Butler εισηγήθηκαν σχέδιο νόμου βάσει του οποίου ορισμένες ομάδες εργαζομένων σε όλη τη χώρα επίσης να εργάζονται 4ημερο χωρίς μείωση μισθού.
Πάντως, οι λιγότερες ημέρες εργασίας χωρίς μείωση μισθού δεν είναι μια καινούργια, ρηξικέλευθη πρόταση. Το Βέλγιο έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που ψήφισε σχετικό νόμο, ενώ στη Βρετανία και στην Ισλανδία λειτουργεί ήδη πιλοτικό πρόγραμμα.
Οφέλη
Στην παρούσα φάση κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι θα προσφέρει στις εθνικές οικονομίες ο μειωμένος χρόνος εργασίας. Ενδεικτικά, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο τζίρος της γαλλικής εταιρείας LDLC, που δοκίμασε ήδη το πρόγραμμα της συμπιεσμένης εβδομάδας, αυξήθηκε κατά 40%.
Όσο για το όφελος των ίδιων των εργαζομένων, πρόσφατη αμερικανική έρευνα έδειξε ότι όσοι εργάζονται λιγότερες ώρες έχουν και λιγότερες πιθανότητες να πάθουν burn-out. Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Gallup τον Ιούνιο του 2022, οι άνθρωποι που εργάζονταν τέσσερις ημέρες την εβδομάδα είχαν στην πραγματικότητα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης από εκείνους που εργάζονταν πέντε ημέρες. Παρ’ όλα αυτά, μια άλλη έρευνα της Gallup που διενεργήθηκε το 2023 διαπίστωσε ότι σχεδόν το 80% των εργαζομένων πίστευαν ότι μια μικρότερη εβδομάδα εργασίας θα βελτίωνε την ευημερία τους.
Όπως είναι προφανές, ασφαλή συμπεράσματα για τα οφέλη της μικρότερης εργασιακής εβδομάδας δεν έχουν ακόμη αποτυπωθεί. Όσο δελεαστικό κι αν ακούγεται να δουλεύουμε λιγότερο και να πληρωνόμαστε το ίδιο, θα πρέπει να αναλογιστούμε πώς θα αντεπεξέλθουμε στον όγκο δουλειάς –ο οποίος δεν θα μειωθεί– δουλεύοντας λιγότερες ημέρες.
Το μόνο βέβαιο είναι πως οι απαιτήσεις παλαιότερων εποχών –οι οποίες ισχύουν ακόμη και σήμερα σε κάποιες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα– από την πλευρά των εργοδοτών για διαθεσιμότητα του εργαζόμενου 24 ώρες το 24ωρο είναι ένα ξεπερασμένο εργασιακό μοντέλο, το οποίο μακροπρόθεσμα δεν αποδίδει ούτε για τον εργαζόμενο ούτε για τον εργοδότη. Άλλωστε, τα πιλοτικά προγράμματα μειωμένου χρόνου εργασίας αποσκοπούν όχι μόνο στην πλήρωση των κενών θέσεων, αλλά και στην προσπάθεια να εξασφαλιστεί η ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική ζωή.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Suno AI | Η Μουσική Γράφεται με «ΑΙ»;
