Πρόσφατα κυκλοφόρησε το αφήγημα “Ο Γατούλης Πέθανε”, το έβδομο βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα και δημοσιογράφου Xavier de Moulins, από τις εκδόσεις Στερέωμα. Σε βιβλιοφιλική ομάδα του Facebook, κάποια μέλη βρήκαν τον τίτλο… προσβλητικό. Μάλλον υπερβολικά κυνικό για το θέμα του. Εγώ δεν ένιωσα κάτι τέτοιο και αποφάσισα να του δώσω μια ευκαιρία. Άλλωστε ποτέ δεν κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλο, ούτε από τον τίτλο του.
Η ιστορία είναι απλή. Μια οικογένεια υιοθετεί μια γάτα ως δώρο για την 12χρονη κόρη. Σε 17 μήνες ο γατούλης αποδημεί εις Κύριον. “Πνευμονική εμβολή, οίδημα, υγρό στους πνεύμονες εξαιτίας μιας υπερτροφίας της καρδιάς, καρδιακή δυσπλασία”, θα πει η κτηνίατρος. Παρά το βραχύ του βίο, έχει καταφέρει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι αγαπημένοι του βλέπουν τον κόσμο. Πλέον γνωρίζουν καλά τη σημασία της φράσης “αγάπη εκτός συμβολαίου”.
Μικρή παρένθεση εγκυκλοπαιδικών/γατοφιλικών γνώσεων. “Στα δύο πρώτα χρόνια μια γάτα είναι σαν ένας άνθρωπος 24 ετών και μετά, κάθε χρόνο, θα πρέπει να προσθέτουμε στην ηλικία της άλλα 4.” Τέλος παρένθεσης.
Η Αφήγηση της Απώλειας
Στον ρόλο του αφηγητή βρίσκεται ο πατέρας της οικογένειας. Απευθύνεται στον ίδιο τον γάτο, θυμίζοντάς του την κοινή τους ζωή: τα γεγονότα, τα συναισθήματα και κυρίως όσα διδάχτηκε από αυτόν. Ακούγεται γλυκανάλατο; Δεν είναι. Ο συγγραφέας καταφέρνει να διαχειριστεί ένα τόσο ευαίσθητο θέμα με λυρισμό και τρυφερότητα, χωρίς να γίνεται στιγμή γλυκερός.
Στις αρχές του βιβλίου ίσως λείψει από κάποιους ένα βάθος στο νόημα της αφήγησης. Όταν όλα πηγαίνουν καλά, ένα ευτυχές γεγονός μπορεί να ομορφύνει την καθημερινότητα. Όταν όμως παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα, οι μικρές-μεγάλες χαρές μας είναι το καταφύγιό μας, η πηγή απ’ όπου αντλούμε δύναμη για να συνεχίσουμε. Η ενδοσκόπηση ενδείκνυται μετά τη φουρτούνα.
Ζητήματα Ενσυναίσθησης
Ένα σημαντικό θέμα που αναδεικνύει ο συγγραφέας είναι αυτό της ενσυναίσθησης. Ή μάλλον της έλλειψής της στην εποχή που οι πάντες είναι πολύ απασχολημένοι για να κοιτάξουν γύρω τους, δίπλα τους. Που πολλοί αρνούνται να “μπουν στα παπούτσια” ακόμα και αγαπημένων τους προσώπων. Πολλώ μάλλον όταν πρόκειται για “μικρές απώλειες”.
Ο αφηγητής θα εκτιμούσε ένα συμπονετικό βλέμμα στην αναγγελία του δυσάρεστου γεγονότος στο γραφείο, ένα χτύπημα στον ώμο. Σαστίζει με την κυνική δήλωση “είναι μόνο μια γάτα” από την αγαπημένη του συνάδελφο και του φαίνονται άκαιρες οι συμβουλές για ένα νέο κατοικίδιο που “θα πάρει τη θέση” του προηγούμενου ενώ η οικογένεια δεν νιώθει ακόμη έτοιμη για κάτι τέτοιο.
***
Το βιβλίο απέσπασε το 2020 το Λογοτεχνικό Βραβείο του ιδρύματος 30 Millions d’Amis, βραβείο που θεωρείται το “Goncourt των ζώων”. Ο συγγραφέας μεταφράζεται στα ελληνικά για πρώτη φορά.
Δείτε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Νέες Κυκλοφορίες από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο
