Για ένα μεγάλο μέρος του κόσμου η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων αποτελεί “non-issue”, δηλαδή ένα ζήτημα άνευ σημασίας ή ακόμη και ανύπαρκτο. Στην πραγματικότητα, τα εμπεδωμένα στερεότυπα έχουν εμποτίσει σε τέτοιο βαθμό τις κοινωνικές συμπεριφορές ώστε να χρειάζεται συνεχής εγρήγορση σε κάθε μορφή έκφρασης προκειμένου να ισορροπήσει η ζυγαριά ενός δομημένου συστήματος που μετρά αιώνες. Τα βιβλία της παρακάτω λίστας επιλέχθηκαν με τη σκέψη πως οι άνθρωποι -ανεξαρτήτως ηλικίας- μαθαίνουν κυρίως από το παράδειγμα, γι’ αυτό και είναι γεμάτα σπουδαία πρότυπα, γυναίκες και άνδρες. Άλλωστε, η σοφία του φυσικού κόσμου βασίζεται στην αρχή της συμπερίληψης, καθώς όλα έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση μέσα σε αυτόν. Και ένας κόσμος που χωράει τους πάντες δεν μπορεί παρά να είναι ισότιμος και δημοκρατικός.
1) 20 Σπουδαία Μυαλά που Άλλαξαν τον Κόσμο
Rosalba Troiano, Jacopo Olivieri | Εκδόσεις Διόπτρα
Ιστορίες για 20 μεγαλοφυΐες -γυναίκες και άνδρες- που διαμόρφωσαν την επιστήμη, την πολιτική, τη φιλοσοφία και τις τέχνες από την αρχαία εποχή έως σήμερα. Γιατί τα παιδιά πρέπει να μάθουν εξαρχής ότι η πρόοδος δεν έχει φύλο, αλλά μόνο ένα μυστικό: την προσπάθεια να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας.
2) Αόρατες Γυναίκες
Caroline Criado Perez | Εκδόσεις Μεταίχμιο
Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς πως υπάρχουν υπόγειοι τρόποι με τους οποίους οι γυναίκες αποκλείονται από την κυβερνητική πολιτική και την ιατρική έρευνα, την τεχνολογία, τους εργασιακούς χώρους, τον αστικό σχεδιασμό και τα μέσα ενημέρωσης; Κι όμως. Το βιβλίο εκθέτει τα μεροληπτικά επιστημονικά δεδομένα που διαμορφώνουν έναν κόσμο φτιαγμένο για άνδρες.
3) The Gendered Brain
Gina Rippon | Penguin
Χάρη στη δουλειά της ως καθηγήτριας γνωστικής νευροαπεικόνισης, η Gina Rippon ανασυνθέτει τα στερεότυπα που μας βομβαρδίζουν και δείχνει πώς αυτά διαμορφώνουν τις ιδέες μας για τον εαυτό μας και το μυαλό μας, προτρέποντάς μας ταυτόχρονα να προχωρήσουμε πέρα από μια δυαδική άποψη του εγκεφάλου μας και αντ ‘αυτού να τον δούμε ως ένα σύνθετο όργανο, ιδιαίτερα εξατομικευμένο και γεμάτο απεριόριστες δυνατότητες.
4) Ο Μύθος των Δύο Φύλων
Cordelia Fine | Εκδόσεις Ψυχογιός
H ψυχολόγος Cordelia Fine εξηγεί με σαφήνεια γιατί οι ρόλοι του παρελθόντος και του παρόντος δεν είναι παρά υποθέσεις για το μέλλον, αποκαλύπτοντας την ύπαρξη μιας πιο δυναμικής κατάστασης όπως αυτή παρουσιάζεται ύστερα από έρευνες στους τομείς της εξελικτικής επιστήμης, της ψυχολογίας, της νευροεπιστήμης, της ενδοκρινολογίας και της φιλοσοφίας.
5) 20 Σπουδαία Κορίτσια/Αγόρια Που Άλλαξαν τον Κόσμο
Rosalba Troiano & Jacopo Olivieri | Εκδόσεις Διόπτρα
Οι Εκδόσεις Διόπτρα, προβάλλουν με μελετημένη συνέπεια την εμφυλή ισότητα μέσα από τα παιδικά τους βιβλία. Η σειρά 20 σπουδαία κορίτσια/αγόρια που άλλαξαν τον κόσμο, διδάσκει στα παιδιά ότι η επιτυχία δεν έρχεται στην τύχη. Απαιτεί σκληρή δουλεία, επιμονή, μάθηση, θυσίες και κυρίως αγάπη για ό,τι κάνουμε.
6) Ας Είμαστε Όλοι Φεμινιστές
Adichie Chimamanda Ngozi | Εκδόσεις Μεταίχμιο
Τι σημαίνει σήμερα φεμινισμός; Η συγγραφέας σε ένα προσωπικό δοκίμιο, πειστικό στην επιχειρηματολογία του, που βασίζεται στην ομότιτλη ομιλία της στο TEDX, διαπιστώνει πως η συζήτηση περί φύλου δεν είναι εύκολη και συνήθως προκαλεί αμηχανία στους ανθρώπους. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες αποφεύγουν να μιλήσουν για το φύλο ή σπεύδουν να απορρίψουν τα προβλήματα του φύλου, επειδή το να σκέφτεται κανείς για την αλλαγή του status quo είναι πάντα άβολο.
7) Do It Like a Woman
Caroline Criado Perez | Portobello Books
Η Caroline Criado-Perez εστιάζει στην πολύτιμη βοήθεια που προσφέρει η ύπαρξη προτύπων, προκειμένου οι γυναίκες να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους. Το “Do it Like a Woman”, προβάλλει μέσα από ερευνητικές συνεντεύξεις πολλά και διαφορετικά πρότυπα “γενναίων γυναικών που αρνούνται να δεχτούν τη ζωή ως στερεότυπο”.
8) Men Explain Things to Me: And Other Essays
Rebecca Solnit | Εκδόσεις Granda
Σε κάθε ένα από τα κείμενα της συλλογής του βιβλίου η Rebecca Solnit ασχολείται και με ένα συγκεκριμένο θέμα που ακουμπά τη σφαίρα της ισότητας των δύο φύλων: γνώση και εξουσία, βία κατά των γυναικών, ισότιμος γάμος. Όλα όμως τα ζητήματα συνδέονται σε ένα σημείο που πολύ συχνά παραβλέπεται: την κατάχρηση εξουσίας στο σύνολό της σε αντίθεση με την επιμέρους αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας ξεχωριστά από τον βιασμό, την παρενόχληση ή τον εκφοβισμό.
9) She Speaks: The Power of Women’s Voices
Yvette Cooper | Atlantic Books
Μέσα από αυτή την επίκαιρη και διαχρονική επιλογή εξαιρετικών ομιλιών που βρίσκει κανείς στο βιβλίο, η Yvette Cooper συνθέτει το ψηφιδωτό της ιστορίας των γυναικών στο δημόσιο λόγο. Από τη Boudica στην Greta Thunberg και από τη Margaret Thatcher στη Malala, η συγγραφέας καταδεικνύει πόσο ισχυρή και επιδραστική είναι η γυναικεία ρητορική.
10) Modern Women: 52 Pioneers
Kira Cochrane | Εκδόσεις Frances Lincoln
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα φόρο τιμής σε μερικές από τις πιο επιδραστικές και εμπνευσμένες γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο μέσα από τη ζωή, την εργασία και τις δράσεις τους. Στις 240 σελίδες του παρελαύνουν σουφραζέτες, επιστήμονες, ακτιβίστριες, καλλιτέχνες, πολιτικοί, πιλότοι έως και συγγραφείς υπέρμαχοι της έμφυλης ισότητας, ή αλλίως γυναίκες που άνοιξαν το δρόμο για την ισότητα των φύλων με τον δικό τους δυναμικό τρόπο.
11) The Female Lead: Women Who Shape Our World
Edwina Dunn, Brigitte Lacombe | Ebury Press
Εξήντα εμπνευσμένες γυναίκες με διαφορετικές διαδρομές, που άλλαξαν τον κόσμο σε διάφορους τομείς, διηγούνται την ιστορία τους με τα δικά τους λόγια. Μερικές έχουν υπάρξει ηγετικές μορφές στο χώρο εργασίας τους. Κάποιες άλλες άνοιξαν το δρόμο για τις υπόλοιπες, ενώ ορισμένες έγιναν δύναμη αλλαγής μέσω της επίμονης προσπάθειάς τους. Όλες όμως επελέγησαν γιατί οι ιστορίες τους θα βοηθήσουν τις γυναίκες να αναγνωρίσουν τα δικά τους όνειρα και φιλοδοξίες. Το βιβλίο συνοδεύουν πρωτότυπα συλλεκτικά πορτραίτα των πρωταγωνιστριών, από την φωτογράφο Brigitte Lacombe.
12) Everyday Sexism
Laura Bates | Simon & Schuster
Μετά από μια σειρά σεξιστικών περιστατικών, η Laura Bates, μια νεαρή δημοσιογράφος, ξεκίνησε ένα διαδικτυακό project που το ονόμασε “Everyday Sexism”, στοχεύοντας να αναδείξει τις -έως εκείνη τη στιγμή- ανείπωτες ιστορίες. Από την παρενόχληση και τις διακρίσεις στο χώρο εργασίας μέχρι τη σοβαρή σεξουαλική επίθεση, ήταν σαφές ότι ο σεξισμός είχε γίνει πλεόν αποδεκτός. Η Bates αποφάσισε ότι ήταν καιρός οι γυναίκες να φέρουν μια πραγματική αλλαγή και γι’ αυτό δημοσιοποίησε καθημερινά περιστατικά σεξισμού ως μια διαμαρτυρία ενάντια στην ανισότητα.
13) Μορφωμένη
Tara Westover | Εκδόσεις Ίκαρος
Γεννημένη στα βουνά του Αϊντάχο, η Tara Westover μεγάλωσε κοντά στη φύση υπακούοντας στους νόμους που θέσπισε ο πατέρας της – ένας φονταμενταλιστής Μορμόνος, πεπεισμένος ότι έρχεται το Τέλος του Κόσμου. Η Tara μπαίνει για πρώτη φορά σε σχολική τάξη στα δεκαεφτά της χρόνια: δεν γνωρίζει ότι έγιναν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, ούτε όμως και την ακριβή ημερομηνία της γέννησής της. Σύντομα ανακαλύπτει πως η μόρφωση είναι ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει από το σπίτι της. Η Westover δημιούργησε μια παγκόσμια και εμπνευσμένη ιστορία -τη δική της ιστορία- για τη μόρφωση και τη δύναμή της να δίνει νέα ματιά και προοπτικές στη ζωή μας, γεμίζοντάς μας με θέληση για διαρκή εξέλιξη.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο δεύτερο τεύχος του 12 Days of Christmas, του εποχικού e-book της αθηΝΕΑς για τις γιορτές, το οποίο μπορείτε να απολαύσετε εδώ. Πρόκειται για ένα e-book 150 σελίδων με προτάσεις πάσης φύσεως για την περίοδο που ξεκινά. Οι φετινοί οδηγοί δώρων μας, παραστάσεις και ταινίες που αξίζει να παρακολουθήσετε, εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσετε, δραστηριότητες για όλη την οικογένεια, βιβλία για να ανοίξουμε το μυαλό μας, γιορτινές συνταγές και ένας οδηγός με εκλεκτά κρασιά από ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά και άλλα πολλά στο φετινό μας εορταστικό e-book που ετοιμάσαμε με πολλή αγάπη για εσάς.