Το mix & match, η -μεγάλη πια- τάση στο στιλ που σημαίνει το ανακάτεμα δύο ή και περισσότερων ειδών στιλ, δεν επιδιώκει τερατογένεση. Αντίθετα, ένα χάρμα οφθαλμών. Πρόκειται για το ταίριασμα ακόμα και αντιφατικών ρυθμών, τάσεων μόδας, χρωμάτων, υφών, αντικειμένων που, αν και φαινομενικά ετερόκλητα και πολλές φορές άσχετα μεταξύ τους, εμφανίζουν ένα σύνολο ταιριαστό, ομοιογενές και τελικά αισθητικά ελκυστικό. Και πάντως, φέρνουν ένα πρωτότυπο αποτέλεσμα.
Υπήρχε κάποτε, και ίσως υπάρχει ακόμα, ένα παιδικό επιτραπέζιο παιχνίδι ανάπτυξης της φαντασίας που λεγόταν “Ζώα Mix-Match” με θέμα να συναρμολογήσεις τα χαρτονάκια που αναπαριστούσαν διάφορα τμήματα ζώων, συνθέτοντας όχι το ζώο το ίδιο αλλά ένα εξωπραγματικό πλάσμα – που συχνά έμοιαζε με τέρας. Κέρδιζε το πιο πρωτότυπο… τερατούργημα!
Η αρχιτεκτονική πρώτη έδωσε το έναυσμα με τολμηρές πολλές φορές δημιουργίες, συνδυάζοντας π.χ. πολυτελή δομικά υλικά με ορατό, γυμνό μπετόν, περίτεχνα κλασικά και νεοκλασικά στοιχεία με μίνιμαλ αδρές γραμμές και άπειρα ανάλογα παραδείγματα. Ας αναφέρω εδώ μόνο ένα-δυο εμβληματικά, όπως την πυραμίδα του Pei στον περίβολο του Λούβρου. Ή την πρόσφατη αναμόρφωση του διατηρητέου κτιρίου του Χρηματιστηρίου στο Παρίσι από τον περίφημο Τadao Ando, γνωστό για τη μινιμαλιστική αισθητική του, που κράτησε το μπαρόκ κτίριο αυτούσιο και ενσωμάτωσε στο κέντρο του ένα τεράστιο γυάλινο κύλινδρο.
Μήπως υπάρχουν άγραφοι και σιωπηλοί κανόνες, σχεδόν υποδόριοι, για το πώς τελικά συνδυάζεις τα ασυνδύαστα με επιτυχία;
Κι άλλα πιο εμπορικά και αναγνωρίσιμα παραδείγματα , όπως η συνεργασία του Philippe Stark με τον περίφημο οίκο κρυστάλλων Baccarat, μας έδωσε ανάμεσα σε πολλές συλλογές και τους κατάμαυρους κρυστάλλινους πολυελαίους, ταιριάζοντας μοναδικά το κλασικό με τη ροκ/πανκ αισθητική.
Και για να έρθουμε λίγο πιο στα δικά μας κυβικά, το mix & match δεν θα μπορούσε να μην είναι η κυρίαρχη τάση στη μόδα, ειδικά την εποχή που τίποτα δεν είναι αλλά και τα πάντα είναι της μόδας. Την εποχή δηλαδή που το στιλ απελευθερώθηκε από τις πάλαι ποτέ “επιταγές της μόδας” (αλήθεια από πότε έχετε να δείτε ή να ακούσετε αυτή την έκφραση που κάποτε ήταν ο must τίτλος κάθε editorial μόδας που σεβόταν τον εαυτό του;) και που τα πάντα επιτρέπονται και όλα πάνε με όλα.
Είναι όμως πράγματι έτσι; Ή μήπως είναι απείρως πιο απαιτητικό και πιο δύσκολο τελικά αυτό το παιχνίδι ανακατέματος υφών και ύφους; Μήπως γι’ αυτό, εν ονόματι του mix & match, βλέπουμε και ανοσιουργήματα συχνά-πυκνά, που ξεπερνούν σε κακογουστιά και τα όρια του κιτς; (Άλλο που και το κιτς μια μορφή στιλ είναι κι αυτό…).
Μήπως υπάρχουν άγραφοι και σιωπηλοί κανόνες, σχεδόν υποδόριοι, για το πώς τελικά συνδυάζεις τα ασυνδύαστα με επιτυχία; Και μήπως είναι πολύ πιο δύσκολο πραγματικά να συνδυάσεις τα sneakers με το ταγέρ της Chanel, την τούλινη φούστα με τις Doc Martens χωρίς να είσαι καρναβάλι; Σίγουρα πάντως πιο δύσκολο από το σιγουράκι -σετάκι- φούστα-μπλούζα-γοβάκι!
Το mix & match είναι μεγάλη τέχνη. Και πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι. Ένας συναρπαστικός γρίφος, που ζητάει να ανακαλύψεις τον “συνδετικό ιστό”, αυτό το κοινό σημείο δηλαδή όπου συναντώνται και “συνομιλούν” στην ίδια γλώσσα εντελώς διαφορετικοί κόσμοι.
Μήπως είναι πιο εύκολο και ασφαλώς αποδεκτό, ας πούμε, να στρώσεις το επίσημο τραπέζι σου με το καλό σερβίτσιο της μαμάς, τα ασημικά και τα κρύσταλλα, από το να ρισκάρεις με διαφορετικό σετ για τον κάθε συνδαιτυμόνα, και πολύτιμα αλλά άσχετα αντικείμενα για το κέντρο, ώστε το τραπέζι σου να είναι ο κατά λέξη ορισμός του art de la table;
Θα μου μείνει αξέχαστο ένα τέτοιο τραπέζι όπου η οικοδέσποινα (σχεδόν υπερήλικη) είχε απλώσει στο κέντρο του τραπεζιού ένα μακρύτατο κολιέ από πέρλες και δυο χούφτες γυάλινες γκαζές, της παλιάς εποχής. Το τραπεζομάντηλο ήταν από βαρύ κρουστό ταφτά σε λιλά απαλό κι έπεφτε στο πάτωμα. Τα ποτήρια Murano ζωγραφιστά και τα μαχαιροπήρουνα με λαβή από φίλντισι. Σε αυτό το ονειρικό, ρομαντικής εποχής τραπέζι, σερβιρίστηκαν όμως πιάτα με υπογραφή από σπουδαίο chef νουβέλ, μοριακής κουζίνας! Συνδυασμός απροσδόκητος και γοητευτικός, που έδεσε τέλεια τη νοσταλγία του χθες με την πρωτοπορία του σήμερα – γευστικά και οπτικά.
Το mix & match είναι μεγάλη τέχνη. Και πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι. Ένας συναρπαστικός γρίφος, που ζητάει να ανακαλύψεις το “συνδετικό ιστό”, αυτό το κοινό σημείο δηλαδή όπου συναντώνται και “συνομιλούν” στην ίδια γλώσσα εντελώς διαφορετικοί κόσμοι: ρυθμοί, εποχές, χρώματα, ποιότητες, αξία, κάτι από ή και όλα αυτά.
Και όταν η λύση του γρίφου είναι το ευφάνταστο εύρημα που κουμπώνει μ’ ένα κλικ τα ετερόκλητα μέρη, το σύνολο “μιλάει” με αυθεντικό, απαράμιλλο στιλ.
Το στιλ αγαπάει την αθηΝΕΑ – άλλα άρθρα της Νίκης Μπουτάρη:
