Η ένταξη του ακανθώδους ζητήματος των αποζημιώσεων των φτωχότερων και πιο ευάλωτων στην κλιματική αλλαγή χωρών στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων της COP27 μοιάζει, προς το παρόν, το πιο αισιόδοξο μήνυμα που μπορεί να προκύψει από την –ίσως– δυσκολότερη από ποτέ διάσκεψη κορυφής για το κλίμα.
H COP 27, που ξεκίνησε χθες στο αιγυπτιακό θέρετρο Sharm El-Sheikh, πραγματοποιείται εν μέσω ενεργειακής και οικονομικής κρίσης που επηρεάζει άμεσα την πορεία των δεσμεύσεων με στόχο τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας κατά 1,5 ⁰C, όπως προέβλεπε η Συμφωνία του Παρισιού.
Το Πετρέλαιο Παραμένει Χρυσός
Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, παρότι έπρεπε να καταργηθούν επειγόντως προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση, συνεχίζουν να αποτελούν μία από τις ελκυστικότερες επενδύσεις στην παγκόσμια αγορά, κάτι που, όπως επισημαίνει ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας και ένας από τους κορυφαίους ενεργειακούς οικονομολόγους στον κόσμο, Fatih Birol, «Σίγουρα δεν είναι καλό».
Με τις κυβερνήσεις να επιστρέφουν υποχρεωτικά –λόγω της διπλής κρίσης που προέκυψε στον απόηχο του πολέμου του Vladimir Putin στην Ουκρανία– σε καταστροφικές για το περιβάλλον πηγές ενέργειας, αλλά και με τις ακραίες καιρικές συνθήκες του περασμένου χρόνου που έπληξαν όλο τον κόσμο, εκτόπισαν πληθυσμούς και βύθισαν τμήματα χωρών κάτω από το νερό (όπως το 1/10 του Πακιστάν), οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να κινούνται σε δαιδαλώδεις διαδρόμους με δυσεύρετες διεξόδους.
Πλούσιοι και Φτωχοί
Το συνέδριο, στο οποίο οι συμμετέχουσες χώρες ομαδοποιούνται άτυπα με βάση τον πλούτο τους, έως τώρα ουσιαστικά αδιαφορούσε για την αρχή της «κοινής αλλά διαφοροποιημένης ευθύνης» – τα αναπτυσσόμενα κράτη συμβάλλουν ελάχιστα στην κλιματική κρίση. Και παρότι οι πλούσιες χώρες έχουν δεσμευτεί να διαθέτουν ετησίως 100 δισ. δολάρια προκειμένου να χρηματοδοτούν τις φτωχές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, έκθεση αποδεικνύει ότι ελάχιστα έχουν γίνει μέχρι τώρα.
Η ένταξη του θέματος των αποζημιώσεων των φτωχότερων και πιο ευάλωτων στην κλιματική αλλαγή χωρών στην ατζέντα έχει ιδιαίτερη, λοιπόν, ουσιαστική αλλά και ηθική αξία. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της COP27, Sameh Shoukry, «Η ενσωμάτωση στην ατζέντα αντανακλά αίσθηση αλληλεγγύης για τα θύματα των κλιματικών καταστροφών».
Παρά τη θετική είδηση –της οποίας η υλοποίηση μένει να φανεί–, οι δεσμεύσεις για την επιτακτική ανάγκη λήψης μέτρων κατά της κλιματικής αλλαγής μοιάζει με δύσκολη εξίσωση. Άλλωστε, το συνεδριακό χάος, που θα συνεχιστεί τις επόμενες δύο εβδομάδες, σηματοδοτείται από αξιοσημείωτες απουσίες, όπως του Ινδού πρωθυπουργού, Narendra Modi, του Κινέζου, Xi Jinping, και του Καναδού, Justin Trudeau.
Άραγε, η οικονομική κρίση θα υπερκεράσει τελικά την περιβαλλοντική; Θα ληφθούν ή όχι σημαντικές για το κλίμα αποφάσεις στην COP27;
