Αποστολή μας στη στήλη αυτή είναι, μεταξύ άλλων, να ανοίξουμε ένα παράθυρο διαλόγου και να δώσουμε το βήμα σε νέους αρθρογράφους να εκφράσουν την γνώμη και τον προβληματισμό τους γύρω από την επικαιρότητα.
Ενόψει των τελευταίων εξελίξεων, δε θα μπορούσαμε να μην τοποθετηθούμε κι εμείς με τη σειρά μας, ως φοιτητική κοινότητα, πάνω στη συζήτηση που έχει ανοίξει γύρω από την έμφυλη βία… μια συζήτηση που ξεκίνησε με αφορμή την τολμηρή μαρτυρία της Ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου, και που έχουμε υποχρέωση να μην επιτρέψουμε να λήξει μάταια.
Στο σημείο αυτό, σας προτρέπω, ανεπιφύλακτα, να διαβάσετε το άρθρο της Κατερίνας Κατσαούνη, φοιτήτριας της Νομικής Αθηνών, που απαντά σ’ αυτούς που απορούν… “Γιατί τώρα;”.
Αντωνέλα Σκιαδαρέση
Δεν μου έκανε εντύπωση το γεγονός πως μερίδα του πληθυσμού το μόνο που σχολίασε ειρωνικά ήταν: “τώρα το θυμήθηκε;”. Που το μόνο που αναρωτήθηκε με καχυποψία ήταν: “γιατί τώρα, μήπως έχει κάτι να κερδίσει;”. Συνηθισμένοι είμαστε εξάλλου να παρατηρούμε με τις ώρες το δέντρο κι ας καίγεται το δάσος μπροστά μας. Κι ας καίγεται, αρκεί να μην φτάσει η φωτιά στο σπίτι μας. Γιατί να εκφράσουν κάτι διαφορετικό εκείνοι, οι ίδιοι που στο άκουσμα μιας είδησης βιασμού σημειώνουν πόσο προκλητικά ήταν τα ρούχα του θύματος κι όχι τη “ζωντανή” αποκαθήλωση της κοινωνίας που πραγματώνει ο βιαστής μέσω της πράξης του.
Η Μπεκατώρου δεν θυμήθηκε τη σεξουαλική παρενόχληση μετά από τόσα χρόνια τώρα, αλλά δεν την ξέχασε ποτέ. Η Δούκα δεν θυμήθηκε την κλοτσιά του Κιμούλη τώρα. Αντιστοίχως, ούτε η Ρουμελιώτη ξέχασε την κακοποίηση, ούτε και η Γερονικολού τη βία κ.ο.κ. Όλες έζησαν χρόνια με αυτά τα περιστατικά βίας ριζωμένα στις ψυχές τους, με τα σημάδια στο σώμα και το μυαλό τους. Αναγκάστηκαν να τα κουβαλούν με το στόμα κλειστό, για να καταφέρουν να επιβιώσουν. Να μη μείνουν άνεργες. Να μην απομακρυνθούν, και πάλι βιαίως, από ό,τι αγαπούν. Κι όχι μόνο αυτές, κι όχι μόνο οι διάσημες. Δεν θα έπρεπε, λοιπόν, να μας προβληματίζει το “γιατί τώρα;” αλλά δύο ξεχωριστά, διαφορετικά “γιατί;”. Γιατί δέχτηκαν αυτές οι γυναίκες παρενόχληση και βία και γιατί δεν είχαν τη “δύναμη” να το καταγγείλουν αμέσως. Και η απάντηση εντοπίζεται στα σαθρά θεμέλια πάνω στα οποία έχει οικοδομηθεί τούτη η κοινωνία.
Δεν θα έπρεπε να μας προβληματίζει το “γιατί τώρα;” αλλά δύο ξεχωριστά, διαφορετικά “γιατί;”. Γιατί δέχτηκαν αυτές οι γυναίκες παρενόχληση και βία και γιατί δεν είχαν τη “δύναμη” να το καταγγείλουν αμέσως.
Πάντα όταν πρόκειται για επιβολή και άσκηση βίας (σεξουαλικής, σωματικής λεκτικής, συναισθηματικής, bulling) οι θύτες φέρουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Έχουν εξουσία, είτε πραγματική είτε νομιζόμενη. Είναι σε θέση ισχύος. Είναι εργοδότες. Είναι προπονητές. Είναι σωματικά πιο εύρωστοι. Είναι μεγαλύτεροι ηλικιακά κ.λπ. Περιβάλλουν δε τους εαυτούς τους με τίτλους και επιτεύγματα και καταφέρνουν να χαίρουν κοινωνικής αποδοχής με τη σιγουριά πως καταπατούν τους αδύναμους. Αυτούς που δεν πρόκειται να μιλήσουν γιατί “ποιος θα τους πιστέψει;”.
Ο σπουδαίος ηθοποιός, ο καταξιωμένος προπονητής, ο εργατικός σύζυγος, η στοργική μητέρα, ο καλύτερος παίκτης της ομάδας, ο μάγκας του σχολείου, η πιο δημοφιλής φοιτήτρια, η έμπειρη προϊσταμένη, η “κυρία” και ο “κύριος”. Ναι, είναι όλα αυτά. Αυτά που εμείς θαυμάζουμε. Και πάνω σε αυτά οικοδομούν τη σαπίλα που τόσα χρόνια ταΐζουν όλους εμάς και εμείς απλώς σιωπούμε. Σιωπούμε και τους δίνουμε δύναμη, συμπράττουμε. Συμπράττουμε αφού παραμένουμε απαθείς και άπραγοι. Συμπράττουμε καταπνίγοντας κάθε φωνή που προσπαθεί να τους αποκαθηλώσει.
Τώρα, γιατί η αλήθεια είναι πάντα επίκαιρη και αναγκαία. Τώρα, γιατί η κοινωνία μας είναι πιο έτοιμη. Τώρα, γιατί ξέρουμε πως θύματα μπορεί να υπάρξουμε όλοι ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικότητας, ηλικίας, εθνικότητας, θέσης, επαγγέλματος κ.ο.κ.
Γιατί δεν σταματήσαμε τους συμμαθητές μας που χτυπούσαν και έβριζαν τα αδύναμα παιδιά του σχολείου; Γιατί δεν σταματήσαμε τον φίλο μας που κοινοποίησε εκδικητικά προσωπικές στιγμές με την κοπέλα του για να την εξευτελίσει; Γιατί δεν σταματήσαμε τη συνέταιρό μας που απειλούσε πως θα φροντίσει να μην ξαναβρεί δουλειά όποιος καταγγείλει τις καταχρήσεις της; Γιατί δεν αναφέραμε σε κανέναν εκείνον τον καθηγητή που προβιβάζει βάσει ρατσιστικών και σεξιστικών κριτηρίων τους φοιτητές του; Γιατί γελάσαμε όταν μας είπε ο φίλος μας πως η υπεύθυνη συνεντεύξεων του πρότεινε να συνευρεθεί μαζί της για να τον προσλάβει; Γιατί μια μητέρα δεν καταγγέλλει τον πατέρα που βιάζει τα παιδιά τους; Κι υπάρχουν ανεξάντλητα ακόμα γεμάτα πόνο και απελπισία “γιατί”, τα οποία όμως δεν μας απασχολούν ποτέ…
Γιατί τώρα; Όχι πάντως γιατί είναι της μόδας, κάθε κύριε Κιμούλη. Τώρα, γιατί η αλήθεια είναι πάντα επίκαιρη και αναγκαία. Τώρα, γιατί η κοινωνία μας είναι -πιο- έτοιμη. Τώρα, γιατί η ανοχή είναι λιγότερη κι ο φόβος ολοένα κι ασθενεί. Τώρα, γιατί όλα συνηγορούν. Τώρα, γιατί πλέον η πληροφορία ταξιδεύει σε κλάσματα δευτερολέπτου κι όλα αποδεικνύονται πιο εύκολα. Τώρα, γιατί συνειδητοποιούμε πως ό,τι βιώνουμε, το έχουν βιώσει κι άλλοι και οφείλουμε να διακόψουμε τον φαύλο κύκλο. Τώρα, γιατί ξέρουμε πως θύματα μπορεί να υπάρξουμε όλοι ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικότητας, ηλικίας, εθνικότητας, θέσης, επαγγέλματος κ.ο.κ. Τώρα, γιατί επίσης ξέρουμε πως και θύτες μπορεί να είναι εν δυνάμει όλοι. Τώρα. Τώρα, γιατί επιτέλους έχουμε κατανοήσει ότι η ψυχική μας υγεία είναι σημαντικότερη από μία θέση εργασίας, ένα μετάλλιο, έναν βαθμό και το σημαντικότερο, από το τι θα πει ο κόσμος. Ο κόσμος ο συνένοχος.
Τώρα, γιατί, αν όχι τώρα, πότε; Κι αν όχι εμείς, ποιοι;
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Οι Ψυχικές Προεκτάσεις της Σεξουαλικής Κακοποίησης
