Το ΕΣΥ που ίδρυσε ο αείμνηστος Γιώργος Γεννηματάς δεν είναι πλέον λειτουργικό. Βασικές αιτίες: α) η εξισωτική λογική περί τα μισθολογικά των γιατρών, συγκρινόμενη με ό,τι ισχύει για τον ιατρικό κλάδο στον ιδιωτικό τομέα, β) η ανορθολογική γεωγραφική του ανάπτυξη, γ) η ουσιαστική απουσία δημόσιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, δ) η διοικητική ακαμψία του. Σε αυτά προστίθεται η αγνόηση σε όλα τα επίπεδα του οικονομικού κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης και η απουσία κινήτρων στον σχεδιασμό του ασφαλιστικού συστήματος, που θα ωθούσαν τους πολίτες σε πιο υπεύθυνες υγειονομικά συμπεριφορές.
Έχοντας διατελέσει για σχεδόν τρία χρόνια αναπληρωτής διοικητής δημόσιου νοσοκομείου της περιφέρειας, θα προσπαθήσω να μιλήσω μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα. Οι δαπάνες για την υγεία, παρότι υπολείπονται ακόμα του ευρωπαϊκού Μ.Ο. ως ποσοστού του ΑΕΠ, έχουν αυξηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Στο νοσοκομείο που υπηρετώ, οι οργανικές θέσεις νοσηλευτικού προσωπικού είναι σχεδόν καλυμμένες (βοήθησε σε αυτό και η πανδημία COVID-19), η διοικητική υπηρεσία λειτουργεί άψογα (πιστοποιείται μάλιστα κατά ISO), έχει αντικατασταθεί μεγάλο μέρος του ξενοδοχειακού εξοπλισμού, ενώ ο εκσυγχρονισμός του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού είναι ακόμα εντυπωσιακότερος. Ταυτόχρονα, έχει δρομολογηθεί μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης η ανέγερση νέου κτιρίου, η ανακαίνιση υφιστάμενων υποδομών και η ανάπλαση του εξωτερικού χώρου – τα χρήματα συνεπώς δεν είναι το βασικό πρόβλημα!
Με τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου να παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 80% μέσα στην τελευταία τριετία είναι σαφές ότι το βασικό πρόβλημα του ΕΣΥ δεν είναι πρωτίστως οικονομικό.
Η ανάθεση μάλιστα λειτουργιών του νοσοκομείου στον ιδιωτικό τομέα, όπως η σίτιση, η φύλαξη, η καθαριότητα, η συντήρηση μηχανολογικών εγκαταστάσεων κ.ά., οδήγησε σε περαιτέρω εξοικονόμηση πόρων, κατεύθυνση που πρέπει σταδιακά να αποτελέσει κανόνα παντού στο δημόσιο. Με τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου να παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 80% μέσα στην τελευταία τριετία (προϋπόθεση ήταν η έγκαιρη εκπόνηση μελετών και η ορθή τεκμηρίωση για την αποτελεσματική απορρόφηση των κονδυλίων) είναι σαφές ότι το βασικό πρόβλημα του ΕΣΥ δεν είναι πρωτίστως οικονομικό.
Η Στελέχωση του ΕΣΥ Γίνεται είτε με Πολύ Νέους είτε με Γηραιότερους Γιατρούς
Παρά τους οικονομικούς περιορισμούς τους οποίους υφίσταται, το ελληνικό κράτος εξακολουθεί να συντηρεί ένα από τα πιο γενναιόδωρα προς τους ασθενείς –ασφαλισμένους και μη– συστήματα υγείας, παρέχοντας «δωρεάν» πανάκριβες θεραπείες, των οποίων το κόστος οι ίδιοι ούτε καν υποψιάζονται. Ωστόσο, το σύστημα έχει πάψει να είναι ελκυστικό στον ιατρικό κόσμο. Πολύ λίγοι γιατροί πλέον επιλέγουν να προσληφθούν στο ΕΣΥ, ιδιαίτερα στα νοσοκομεία της περιφέρειας, παρά την προκήρυξη πολλών μόνιμων θέσεων. Εξαίρεση, όσοι για προσωπικούς λόγους θέτουν ως προτεραιότητα την εντοπιότητα έναντι των αποδοχών ή των συνθηκών εργασίας.
Το ΕΣΥ επιλέγουν πλέον είτε οι πολύ νέοι και λιγότεροι έμπειροι γιατροί που τυχαίνει να κατάγονται από τη συγκεκριμένη περιοχή είτε οι πιο γηραιοί, που διστάζουν να ξεκινήσουν ιδιωτικό επάγγελμα. Όσοι δεν υφίστανται ανάλογους περιορισμούς επιλέγουν είτε να ιδιωτεύσουν είτε να μεταναστεύσουν. Ατράνταχτη απόδειξη οι πάμπολλες προκηρύξεις θέσεων μόνιμων γιατρών που αποβαίνουν άγονες λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.
Ταυτόχρονα, παρατηρείται μια εντεινόμενη τάση αποχωρήσεων από το ΕΣΥ, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, κινδυνεύει να οδηγήσει ολόκληρο το σύστημα σε κατάρρευση πιο γρήγορα απ’ ό,τι φαντάζονται οι περισσότεροι. Το πρόβλημα έχει ενταθεί λόγω της συσσωρευμένης κούρασης που δημιούργησαν οι συνθήκες της πανδημίας, οι οποίες οδήγησαν σε πληγές που δύσκολα θα επουλωθούν, εξαιτίας της οριστικής αποχώρησης από το σύστημα αρκετών γιατρών και της συνεπαγόμενης μόνιμης επιβάρυνσης εκείνων που απέμειναν να το υπηρετούν.
Παρατηρείται μια εντεινόμενη τάση αποχωρήσεων από το ΕΣΥ, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, κινδυνεύει να οδηγήσει ολόκληρο το σύστημα σε κατάρρευση πιο γρήγορα απ’ ό,τι φαντάζονται οι περισσότεροι.
Αν, για παράδειγμα, σε μια κλινική υπηρετούσαν πέντε γιατροί και τώρα υπηρετούν τέσσερις, αυτό σημαίνει πως ο κάθε γιατρός θα αναγκαστεί να εφημερεύσει επτά ή οκτώ ημέρες τον μήνα από έξι που εφημέρευε προηγουμένως. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό να λειτουργήσει και εν μέρει ισοσταθμίζεται από την καλύτερη μηνιαία αμοιβή αυτών που απέμειναν. Έτσι, έστω και υποστελεχωμένο, το τμήμα μπορεί να συνεχίσει να δουλεύει ακόμα για μήνες ή χρόνια.
Αν όμως από μια κλινική με τέσσερις γιατρούς αποχωρήσει ο ένας (ή αρρωστήσει ή μείνει έγκυος), τότε οι μηνιαίες εφημερίες από επτά ή οκτώ γίνονται δέκα ή έντεκα, συνθήκη που είναι αδύνατον να γίνει ανεκτή, αφού ακυρώνει κάθε έννοια οικογενειακής και κοινωνικής ζωής και αγγίζει τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Αν λοιπόν στην πρώτη περίπτωση ο χρόνος μέχρι την επόμενη αποχώρηση μπορεί να καθυστερήσει μήνες ή χρόνια, στη δεύτερη περίπτωση δεν θα αργήσει καθόλου (αν φύγει ένας γιατρός, οι άλλοι δύο θα πρέπει να κάνουν από δεκαπέντε εφημερίες τον μήνα, κι αν φύγει και άλλος, ο εναπομείνας θα πρέπει να μείνει στην κλινική εσώκλειστος για πάντα…). Η κλινική θα κλείσει μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και το σύστημα θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Και δεν είναι λίγες οι ανάλογες περιπτώσεις ανά την επικράτεια, όπου κλινικές μόλις και μετά βίας επιβιώνουν, χάρη στην ηρωική στάση κάποιων τελευταίων ρομαντικών.
Μια πρώτη αυθόρμητη αντίδραση θα ήταν η δραματική αύξηση των μισθών. Ούτε αυτή όμως θα έλυνε από μόνη της το πρόβλημα, αφού είναι δύσκολο να επιστρέψουν στο ΕΣΥ οι έμπειροι και ετοιμοπόλεμοι γιατροί που πρόσφατα το εγκατέλειψαν κι έχουν, εν τω μεταξύ, στήσει ιδιωτικά ιατρεία. Αιτία αφενός οι οικονομικοί περιορισμοί ως προς το ύψος της μισθολογικής αύξησης που μπορεί να δοθεί και αφετέρου το αίσθημα αδικίας μεταξύ γιατρών που λαμβάνουν τον ίδιο μισθό προσφέροντας όμως πολύ διαφορετικές υπηρεσίες.
Α. → Μισθολογική Δικαιοσύνη
Σε νοσοκομείο για το οποίο έχω άμεση πληροφόρηση υπάρχει χειρουργός που εκτελεί μεσοσταθμικά 20 χειρουργικές επεμβάσεις την εβδομάδα και χειρουργός που εκτελεί μηδέν επεμβάσεις το τρίμηνο ή και τον χρόνο! Υπάρχουν χειρουργοί με πολλές ώρες μέσα στο χειρουργείο και άλλοι με ελάχιστες ή καθόλου. Οι παραπάνω γιατροί, αν έχουν τον ίδιο βαθμό, λαμβάνουν την ίδια αμοιβή. Τι κίνητρο έχει αλήθεια ο γιατρός με τα λίγα χειρουργεία για να τα αυξήσει;
Την ίδια πρόσθετη αμοιβή λαμβάνει ένας γιατρός που εφημερεύει στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (με 120 προσελεύσεις την ημέρα) με αυτόν που εφημερεύει σε κλινική παθολογικής ειδικότητας, η οποία νοσηλεύει συνήθως έως πέντε ασθενείς, ή ο γιατρός που εφημερεύει σε Κέντρο Υγείας. Πόσο δίκαιο είναι αυτό; Είναι φυσικό, λοιπόν, να υπάρχει ενδιαφέρον για πρόσληψη στην άδεια κλινική και το Κέντρο Υγείας και απουσία ενδιαφέροντος για πρόσληψη στο ΤΕΠ. Ταυτόχρονα, υπάρχουν γιατροί που κάνουν χρήση του συνόλου των ημερών της κανονικής τους άδειας (δεν ανοίγω εδώ το ζήτημα των αναρρωτικών αδειών, γιατί πρόκειται για μεγάλη και πονεμένη ιστορία) και άλλοι των οποίων οι ανάγκες του τμήματος δεν τους επιτρέπουν τον ίδιο αριθμό αδειών.
Η μισθολογική δικαιοσύνη σκοντάφτει στην ισοπεδωτική λογική που επικρατεί στον δημόσιο τομέα περί τα μισθολογικά, που όμως πρέπει να αλλάξει αν θέλουμε να κάνουμε το ΕΣΥ ξανά ελκυστικό στους γιατρούς.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, η μισθολογική δικαιοσύνη σκοντάφτει στην ισοπεδωτική λογική που επικρατεί στον δημόσιο τομέα περί τα μισθολογικά, που όμως πρέπει να αλλάξει αν θέλουμε να κάνουμε το ΕΣΥ ξανά ελκυστικό στους γιατρούς. Με την ψηφιοποίηση της υγείας, οι αμοιβές θα μπορούσαν να είναι πιο κοντά στον πραγματικό κόπο και την πραγματική παραγωγικότητα/ποιότητα κάθε γιατρού. Το κόστος για το ΕΣΥ σε μέρες νοσηλείας, υλικά, εργατοώρες και φάρμακα είναι συχνά πολύ διαφορετικό από γιατρό σε γιατρό, ακόμα κι όταν μιλάμε για ασθενείς με την ίδια πάθηση. Επίσης, η ταχύτητα και εγκυρότητα κάθε ιατρικής παρέμβασης μπορεί να διαφοροποιείται από γιατρό σε γιατρό, με αποτέλεσμα τη μείωση των απαιτούμενων εξετάσεων, τη μείωση των επιπλοκών, τη μείωση των επαναληπτικών επισκέψεων, τη μείωση των αναγκών αποκατάστασης κ.ά.
Όλα τα παραπάνω, τα οποία εμπίπτουν στον γενικό ορισμό της «αξιολόγησης», μπορούν πλέον εύκολα να μετρηθούν, δεν έχουν όμως ακόμα –ως όφειλαν– συνδεθεί με τις μισθολογικές αποδοχές των γιατρών. Το ίδιο θα έπρεπε να συμβαίνει και με τους μισθούς των διοικητών, που θα μπορούσαν να συνδεθούν με την αξιολόγηση και την οικονομική πορεία των οργανισμών που διοικούν. Η μισθολογική διαφοροποίηση με βάση μετρήσιμους δείκτες θα αποκαθιστούσε το αίσθημα δικαιοσύνης ανάμεσα στους καλύτερους και πιο εργατικούς γιατρούς. Η δυνατότητα επιπλέον απασχόλησης δημόσιων γιατρών στον ιδιωτικό τομέα έχει ήδη θεσπιστεί και κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν εφαρμόζεται όμως ακόμα, αφού δεν έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες εφαρμοστικές διατάξεις.
Β. → Περισσότερα Super Puma και Λιγότερα Νοσοκομεία
Με την πάροδο του χρόνου από την ίδρυσή του ως σήμερα, το ΕΣΥ έφτασε να έχει περισσότερες δομές απ’ όσες έχει πραγματικά ανάγκη, με βάση το μέγεθος και τη γεωμορφολογία της χώρας. Με δεδομένη την ύπαρξη πολλών διάσπαρτων οικισμών σε δυσπρόσιτους ορεινούς όγκους και αμέτρητα μικρά και μεγαλύτερα νησιά, η χώρα μας θα έπρεπε να έχει επενδύσει περισσότερο σε ένα εκτεταμένο δίκτυο διακομιδών και λιγότερο σε ένα δίκτυο δευτεροβάθμιων νοσοκομείων. Με άλλα λόγια, η χώρα χρειάζεται περισσότερα super puma και λιγότερα νοσοκομεία, που όμως θα είναι πολύ μεγαλύτερα και πολύ καλύτερα στελεχωμένα από τα σημερινά.
Αντίθετα, η χώρα αυτή τη στιγμή διαθέτει πολλά και μικρά νοσοκομεία, συχνά σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, τα οποία τις περισσότερες φορές είναι υποστελεχωμένα –ειδικά αν πρόκειται για νοσοκομεία της περιφέρειας–, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζουν και χαμηλή πληρότητα. Χαρακτηριστική είναι η συχνή ύπαρξη δύο νοσοκομείων στην ίδια περιφερειακή ενότητα (π.χ. Βοιωτία, Κοζάνη, Αιτωλοακαρνανία κ.α.) τη στιγμή που κανένα από αυτά δεν είναι πλήρως λειτουργικό (π.χ. στελεχωμένο με 1-2 αναισθησιολόγους το ένα και 2-3 αναισθησιολόγους το άλλο), με αποτέλεσμα κανένα από τα δύο να μην μπορεί να διενεργεί ασφαλείς εφημερίες για χειρουργικά περιστατικά όλο τον μήνα.
Οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών θα ήταν τεράστιες σε ενδεχόμενο κλείσιμο νοσοκομείου, όσο μικρό και υποστελεχωμένο κι αν είναι, όσο χαμηλή πληρότητα κι αν εμφανίζει. Λύση στο παραπάνω πρόβλημα θα μπορούσε να αποτελέσει η μετατροπή των παραπάνω δομών είτε σε πολυδύναμα πρωτοβάθμια κέντρα υγείας είτε σε εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα.
Το πρόβλημα επιτείνουν οι συχνά απαρχαιωμένοι οργανισμοί, που δεν λαμβάνουν υπόψη τη σύγχρονη τεχνολογία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υποχρεωτική στελέχωση κάθε νοσοκομείου με ειδικούς γιατρούς ακτινοδιαγνωστικής –μιας ειδικότητας που γενικώς σπανίζει–, τη στιγμή που τις απεικονιστικές εξετάσεις θα μπορούσαν να πραγματοποιούν οι τεχνολόγοι κάθε νοσοκομείου, τις οποίες θα έστελναν ψηφιακά σε ένα πυκνά στελεχωμένο 24ωρης λειτουργίας «κέντρο ελέγχου» μεγαλύτερης πόλης, όπου θα γινόταν η διάγνωση.
Το πρόβλημα βεβαίως είναι πολιτικό: οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών θα ήταν τεράστιες σε ενδεχόμενο κλείσιμο νοσοκομείου, όσο μικρό και υποστελεχωμένο κι αν είναι, όσο χαμηλή πληρότητα κι αν εμφανίζει. Λύση στο παραπάνω πρόβλημα θα μπορούσε να αποτελέσει η μετατροπή των παραπάνω δομών είτε σε πολυδύναμα πρωτοβάθμια κέντρα υγείας είτε σε εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα (π.χ. κέντρα τραύματος, κέντρα εμφραγμάτων, κέντρα αποκατάστασης, κέντρα ειδικών νοσημάτων, όπως ογκολογικά ή πνευμονολογικά, ερευνητικά ιατρικά κέντρα κ.ά.).
Γ. → Η Οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
Η κακή οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας είναι ένας ακόμα παράγοντας που οδηγεί τα δευτεροβάθμια νοσοκομεία σε προβληματική λειτουργία, αφού απασχολεί ανθρώπινους πόρους σε περιστατικά που θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν σε χαμηλότερο επίπεδο. Υπόψη ότι το ίδιο συμβαίνει και αναφορικά με τη λειτουργία του ΕΚΑΒ, όταν η κλήση του αφορά σε λιγότερο βαριά ή επείγοντα περιστατικά, για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω.
Η χώρα μας διαθέτει τον υψηλότερο αριθμό γιατρών ανά κάτοικο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου, αδυνατεί εντούτοις να εφαρμόσει ένα ικανοποιητικό δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Είναι απολύτως απαραίτητη η συμπερίληψη της πλειονότητας των ιδιωτών γιατρών κάθε ειδικότητας στο σύστημα αυτό προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες. Η χώρα μας πρέπει να εγκαταλείψει την παρωχημένη αντίληψη που αντιλαμβάνεται ως δημόσια παροχή αποκλειστικά εκείνη που γίνεται μέσα από κρατικούς φορείς αντί της ορθής αντίληψης που θεωρεί δημόσια κάθε παροχή που απλώς πληρώνεται από το κράτος.
Το ίδιο μπορεί να ισχύσει και στον κλάδο των διακομιδών, με την ενθάρρυνση της σύστασης ιδιωτικών εταιρειών ειδικά πιστοποιημένων ασθενοφόρων ή και άλλων μέσων, που θα ανταγωνίζονται για την πιο έγκαιρη εξυπηρέτηση οποιασδήποτε κλήσης.
Η ψηφιοποίηση μπορεί να βοηθήσει σε αυτό: το κράτος μπορεί πλέον να μετρά με ακρίβεια και να γνωρίζει, μέσα από την εφαρμογή των DRGs (Σύστημα Διαγνωστικά Ομοιογενών Ομάδων ή Diagnostically Related Groups), το κόστος κάθε ιατρικής παρέμβασης και, εν συνεχεία, να πληρώνει τα ίδια σε οποιονδήποτε πάροχο, είτε αυτός είναι δημόσιος είτε είναι ιδιώτης. Το ταμείο του ασθενή μπορεί να καταρτίσει τιμοκαταλόγους για κάθε περιστατικό, πρωτοβάθμιο ή δευτεροβάθμιο, και να πληρώνει υπέρ του ασθενή ό,τι αναλογεί στην κατάστασή του, ανεξαρτήτως του παρόχου που αυτός επιλέγει. Μπορεί επίσης να υπενοικιάσει στον ιδιωτικό τομέα μηχανήματα ή και ολόκληρες δημόσιες υποδομές (όπως π.χ. μηχανήματα που, ελλείψει προσωπικού, δεν λειτουργούν όλο το 24ωρο ή κλινικές που αδυνατούν να προσελκύσουν το αναγκαίο προσωπικό) προκειμένου να παραγάγει τα μέγιστα από κάθε προηγούμενη κρατική επένδυση. Παροχές που θα αποζημιώνονται στο ίδιο ή και χαμηλότερο κόστος –μέσω μειοδοτικών διαγωνισμών– από αυτό που πληρώνει σήμερα το δημόσιο για τη λειτουργία τους.
Το ίδιο μπορεί να ισχύσει και στον κλάδο των διακομιδών, με την ενθάρρυνση της σύστασης ιδιωτικών εταιρειών ειδικά πιστοποιημένων ασθενοφόρων ή και άλλων μέσων, που θα ανταγωνίζονται για την πιο έγκαιρη εξυπηρέτηση οποιασδήποτε κλήσης, στο πλαίσιο ενός συστήματος όπου το περιστατικό πιστώνεται σε όποιον καταφθάνει πρώτος. Στις δε περιοχές όπου δεν εκδηλώνεται ανάλογο επιχειρηματικό ενδιαφέρον, η ζήτηση μπορεί να καλύπτεται είτε με κρατικά οχήματα είτε με επιδοτήσεις του ιδιωτικού τομέα στα πρότυπα των άγονων ακτοπλοϊκών γραμμών. Σε περίπτωση άστοχης κλήσης (κλήση για μη βαρύ ή μη επείγον περιστατικό, που μπορεί να αντιμετωπιστεί πρωτοβάθμια) μέρος του λογαριασμού θα καλύπτει ο πολίτης. Με τον παραπάνω τρόπο θα εκλείψει και κάθε σχετικός οικονομικός ανορθολογισμός που αφορά την κατανομή οχημάτων και πληρωμάτων (εποχικότητα, ευνοϊκές μεταθέσεις, μετατάξεις σε άλλες υπηρεσίες κ.λπ.) καθώς και την κακή συντήρηση του στόλου.
Αν, για παράδειγμα, η κλινική κάποιου νοσοκομείου εμφανίζει πολύ χαμηλή ζήτηση, με αποτέλεσμα ο γιατρός της κλινικής αυτής να υποαπασχολείται, θα ήταν χρήσιμο να μπορεί η διοίκηση να του μειώσει ως ένα βαθμό τον μισθό.
Δ. → Οι Διαφορετικές Ανάγκες Οδηγούν σε Διαφορετικές Πολιτικές
Διαφορετικά νοσοκομεία έχουν πολύ διαφορετικές ανάγκες σε ιατρικό και λοιπό προσωπικό. Το ίδιο ισχύει και για διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, τόσο αναφορικά με την ελκυστικότητά τους όσο και αναφορικά με το είδος των περιστατικών που συνήθως καλούνται να αντιμετωπίσουν. Προκειμένου να καλύπτονται αυτές οι ανάγκες με τον βέλτιστο τρόπο, η διοίκηση κάθε νοσοκομείου πρέπει να έχει περισσότερους βαθμούς ελευθερίας, ακόμα και στο επίπεδο της μισθοδοσίας, στα πρότυπα των ΝΠΙΔ. Αυτό θα μπορούσε να ισχύσει και στο στενό πλαίσιο του κλειστού προϋπολογισμού ενός νοσοκομείου, χωρίς να υπάρχει επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Αν, για παράδειγμα, η κλινική κάποιου νοσοκομείου εμφανίζει πολύ χαμηλή ζήτηση, με αποτέλεσμα ο γιατρός της κλινικής αυτής να υποαπασχολείται, θα ήταν χρήσιμο να μπορεί η διοίκηση να του μειώσει ως ένα βαθμό τον μισθό, ώστε να μπορεί να προσφέρει καλύτερη αμοιβή για κάποια ειδικότητα όπου έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Εκτός των άλλων, αυτό θα αποτελούσε και κίνητρο ώστε ο συγκεκριμένος γιατρός να αυξήσει τη ζήτησή του. Υπάρχουν νοσοκομεία στα οποία, π.χ., ο οδοντίατρος ή ο δερματολόγος τον περισσότερο χρόνο κάθονται, τη στιγμή που δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι για πρόσληψη στις πολύ πιο κομβικές θέσεις του ακτινολόγου ή του αναισθησιολόγου. Γιατί να μην μπορεί η διοίκηση αυτού του νοσοκομείου να προκηρύξει θέση με αυξημένη αμοιβή για τους δεύτερους, μειώνοντας ισόποσα την αμοιβή των πρώτων; Γιατί επιμένουμε να αγνοούμε τον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης;
Η ΝΔ έχει εξαγγείλει μειώσεις στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών. Πεδίο δόξης λαμπρό και χρυσή ευκαιρία ταυτόχρονα, ώστε οι μειώσεις αυτές να μη γίνουν οριζόντια, αλλά να συνδεθούν με τη διενέργεια προτεινόμενων προληπτικών εξετάσεων.
Αναλαμβάνοντας την Ατομική Ευθύνη
Κλείνοντας, θέλω να αναφερθώ και στο ζήτημα των κινήτρων στον σχεδιασμό του ασφαλιστικού συστήματος. Η ΝΔ έχει εξαγγείλει μειώσεις στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών. Πεδίο δόξης λαμπρό και χρυσή ευκαιρία ταυτόχρονα, ώστε οι μειώσεις αυτές να μη γίνουν οριζόντια, αλλά να συνδεθούν με τη διενέργεια προτεινόμενων προληπτικών εξετάσεων. Με τον τρόπο αυτό και εξοικονόμηση θα γίνει και ο δείκτης υγείας της κοινωνίας θα αυξηθεί!
«Είσαι άνω των 50 ετών κι έχεις κάνει προληπτικά κολονοσκόπηση; Σου μειώνουμε αντίστοιχα τις ασφαλιστικές εισφορές, αφού με την επιλογή σου μειώνεις την πιθανότητα να εμφανίσεις καρκίνο του παχέος εντέρου και τα έξοδα με τα οποία θα επιβάρυνες το κοινωνικό σύνολο. Είσαι γυναίκα και κάνεις τακτικά τεστ-Παπ και μαστογραφία; Αντίστοιχα, σου μειώνουμε τις ασφαλιστικές εισφορές. Έχεις εμβολιάσει τα παιδιά σου με το σύνολο των εμβολίων του εθνικού εμβολιαστικού προγράμματος; Έκπτωση στα ασφάλιστρα! Κάνεις τακτικά, βάσει των αντίστοιχων ιατρικών συστάσεων, προληπτικές εξετάσεις αίματος, ούρων κ.λπ. Μείωση των εισφορών!
Επιλέγεις, αντίθετα, να ρισκάρεις και να μην κάνεις χρήση κανενός από τα παραπάνω προνόμια που οι άλλοι πληρώνουν για σένα; Οι ασφαλιστικές σου εισφορές θα παραμείνουν ως έχουν. Κι αν, π.χ., νοσήσεις από ιό για τον οποίο είχες την ευκαιρία να εμβολιαστείς δωρεάν αλλά επέλεξες να μην το κάνεις, δεν θα λάβεις δωρεάν τα ακριβότερα φάρμακα. Αν τα επιθυμείς, θα πρέπει να πληρώσεις μέρος της αξίας τους από την τσέπη σου (κι αν δεν έχεις τα χρωστάς…).
Το νόημα της κοινωνικής αλληλεγγύης και η ουσία της κοινωνικής ασφάλισης είναι να μας προστατεύει όλους από το τυχαίο και το αναπάντεχο. Δεν είναι να βάζει τους άλλους να πληρώνουν το κόστος των δικών μας επιλογών και των δικών μας γούστων. Ένα δίκαιο και αποτελεσματικό ασφαλιστικό σύστημα θα πρέπει να συνδυάζει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Πρώτον, πληρώνουμε όλοι από κοινού γι’ αυτά που τυχαίνουν στον καθένα μας, αλλά και, δεύτερον, καθένας μας πληρώνει ατομικά (έστω μικρό μέρος) του λογαριασμού όταν κάποια κατάσταση προκύπτει αποκλειστικά από δικές του επιλογές.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Λάρισα: Η Πόλη που Μαθαίνει και Αλλάζει
Ασφαλιστική Αγορά και Κλιματική Αλλαγή | 23ο Reinsurance Meeting στην Ύδρα
