To #GivingTuesday, το παγκόσμιο κίνημα γενναιοδωρίας, φτάνει στην Ελλάδα την Τρίτη 30 Νοεμβρίου. Είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με τον Σωτήρη Πετρόπουλο, co-founder του HIGGS, για τη νέα αυτή πρωτοβουλία. Ο Σωτήρης σπούδασε Ναυτιλιακά και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού στη Διεθνή Πολιτική Οικονομία και διδακτορικού στο Φαινόμενο των Περιφερειακών Συνεργασιών στον Αναπτυσσόμενο Κόσμο.
Ήδη από το διδακτορικό του είχε έρθει σε επαφή με την Κοινωνία των Πολιτών και τις ΜΚΟ, ενώ από το 2009 ασχολείται με το οικοσύστημα των ΜΚΟ, εισχωρώντας στα ενδότερα με το έργο “ΘΑΛΗΣ – Αξιολόγηση Ελληνικών ΜΚΟ”. Το 2012 ξεκίνησε να οργανώνει σεμινάρια capacity building για ΜΚΟ σε όλη την Ελλάδα. Στόχος του είναι να βάλει, μέσα από το HIGGS, το δικό του μικρό λιθαράκι στο ελληνικό οικοσύστημα των ΜΚΟ.
Καταρχάς θα ήθελα να μας πεις λίγα λόγια για το HIGGS “Higher Incubator Giving Growth & Sustainability” και τι προσφέρει στις ΜΚΟ;
To HIGGS είναι μια μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία και αποτελεί τον πρώτο και μεγαλύτερο κόμβο (hub) υποστήριξης οργανώσεων και δράσεων θετικού κοινωνικού και περιβαλλοντικού αντικτύπου στην Ελλάδα.
Ο βασικός μας στόχος είναι να αναπτύξουμε και να υποστηρίξουμε τις ελληνικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, καθώς και εγχειρήματα τα οποία έχουν στον πυρήνα τους την κοινωνική ωφέλεια, παρέχοντάς τους εκπαίδευση και εξειδικευμένη συμβουλευτική. Στα 5 μόλις χρόνια λειτουργίας μας, το HIGGS υποστήριξε 157 μη κερδοσκοπικές οργανώσεις από όλη την Ελλάδα, βοηθώντας τες να διασφαλίσουν χρηματοδοτήσεις άνω των 11 εκατ. ευρώ, να δημιουργήσουν 771 νέες θέσεις εργασίας και να εξυπηρετήσουν περισσότερους από 350.000 ωφελούμενους.
Οι ΜΚΟ που απευθύνονται στο HIGGS έχουν τη δυνατότητα –ανάλογα με την ωριμότητα και τη στόχευσή τους– να παρακολουθήσουν ένα από τα τρία δομημένα προγράμματά μας (Incubator, Accelerator, GSE Incubator), τα οποία προσφέρουν εντατική εκπαίδευση και πρακτικά εργαλεία προκειμένου οι οργανώσεις να αναπτυχθούν περαιτέρω σε θέματα στρατηγικής αλλά και οικονομικής βιωσιμότητας.
Επιπρόσθετα, το HIGGS, από την αρχή της λειτουργίας του, αποτελεί έναν κόμβο ενημέρωσης, πληροφόρησης και συνεργασίας, και προωθεί τη δικτύωση όλων των φορέων του οικοσυστήματος. Παρακολουθώντας στενά τον χώρο της Κοινωνίας των Πολιτών και τις ανάγκες του, συντάσσει σχετικές μελέτες, δημιουργεί εργαλεία ενδυνάμωσης ικανοτήτων (capacity building) και μέτρησης κοινωνικού αντικτύπου και διοργανώνει εκδηλώσεις με σκοπό τη διάχυση της τεχνογνωσίας και το άνοιγμα του διαλόγου.
Ορισμένες από τις πιο εμβληματικές τακτικές δράσεις του HIGGS αποτελούν το ετήσιο συνέδριο για την Κοινωνία των Πολιτών στην Ελλάδα, το HIGGS Donors Speed Dating Event, που φέρνει σε επαφή ΜΚΟ και πιθανούς δωρητές/χορηγούς, και το τριμηνιαίο ηλεκτρονικό μαγκαζίνο για την Κοινωνία των Πολιτών, “Civil Society Updates”.
Τι ήταν αυτό που σε ενέπνευσε προσωπικά ώστε να ξεκινήσεις το HIGGS μαζί με την υπόλοιπη ομάδα;
Η πρώτη μου επαφή με την Κοινωνία των Πολιτών και τις ΜΚΟ έγινε κατά τη διάρκεια του διδακτορικού μου. Η επαφή αυτή ήταν αρκετή για να μου επιβεβαιώσει ότι στη χώρα μας υπάρχει ένα αναξιοποίητο δυναμικό από ανθρώπους και οργανώσεις που προσπαθούν για το κοινό καλό, αλλά χρειάζονται περαιτέρω ενδυνάμωση. Το 2009 ξεκίνησα την ενασχόλησή μου με το οικοσύστημα των ΜΚΟ σε πιο συστηματική βάση με το έργο “ΘΑΛΗΣ – Αξιολόγηση Ελληνικών ΜΚΟ”.
Το 2012, διαπιστώνοντας τις ανάγκες των ελληνικών μη κερδοσκοπικών οργανώσεων για εκπαίδευση, ξεκίνησα να οργανώνω σεμινάρια capacity building, ειδικά σχεδιασμένα για ΜΚΟ, σε διάφορες πόλεις σε όλη την Ελλάδα. Μαζί με τον καθηγητή Αστέρη Χουλιάρα, συνιδρυτή του HIGGS, με την πολύτιμη υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ως ιδρυτικού δωρητή, δημιουργήσαμε το HIGGS.
Στον πυρήνα της φιλοσοφίας μας και στον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε και υλοποιούμε όλες μας τις δράσεις και τα προγράμματα βρίσκονται οι αρχές της φιλανθρωπίας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και της εμπιστοσύνης, αξίες οι οποίες διέπουν όλη την ομάδα μας. Όραμά μας είναι το HIGGS να αποτελέσει φάρο δημιουργίας και ανοιχτού διαλόγου που θα προωθεί τη συνεργασία και την καινοτομία στον χώρο των ΜΚΟ και, παράλληλα, σημείο συνάντησης όλων των ενδιαφερόμενων μερών, τόσο κυριολεκτικά όσο και συμβολικά.
Πλέον μπορώ να πω ότι, έχοντας γνωρίσει περισσότερες από 300 ΜΚΟ και τους ανθρώπους τους, διατηρώ το χαμόγελό μου για τη μαγιά που υπάρχει και προοιωνίζεται μαγικά πράγματα. Ευελπιστώ να βάλω μέσα από το HIGGS το δικό μου μικρό λιθαράκι στο ελληνικό οικοσύστημα των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων και πρωτοβουλιών.
Βρήκα ένα παλαιότερο κείμενό σου που μου φάνηκε ιδιαίτερα ενδιαφέρον, για την αξιολόγηση των ΜΚΟ. Το HIGGS λειτουργεί ως “αξιολογητής” των ΜΚΟ που φιλοξενεί; Υπάρχει κάποιο πλαίσιο που οφείλουν οι ΜΚΟ να ακολουθούν;
Η αξιολόγηση αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη διασφάλιση λογοδοσίας, αποδοτικότητας, αποτελεσματικότητας και διαφάνειας ενός έργου. Επιπλέον, συμβάλλει στην επισήμανση καλών πρακτικών και σημείων που χρήζουν βελτίωσης, διευκολύνοντας την κεφαλαιοποίηση και μειώνοντας έτσι την πιθανότητα επανάληψης λαθών σε μελλοντικά έργα.
Αρχικά να αναφέρω ότι όλες οι ομάδες και ΜΚΟ που κάνουν αίτηση για να συμμετάσχουν στα προγράμματά μας (Incubator, Accelerator, GSE Incubator) αξιολογούνται από την ομάδα μας προκειμένου για την τελική επιλογή τους. Το ιδιαίτερα σημαντικό όμως είναι ότι, κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών και συμβουλευτικών μας προγραμμάτων και συναντήσεων, φροντίζουμε να παρέχουμε στις ΜΚΟ όλα τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να μπορούν να αυτοαξιολογούνται και να λειτουργούν πάντα με γνώμονα τη διαφάνεια και την καλύτερη δυνατή οργάνωσή τους.
Στο HIGGS πιστεύουμε απόλυτα στην αξία και τη χρησιμότητα των εξωτερικών αξιολογήσεων και γι’ αυτό προσφέρουμε υπηρεσίες εξωτερικής αξιολόγησης, με ιδιαίτερη έμφαση σε έργα που αφορούν μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, δήμους, κοινωφελή ιδρύματα και επιχειρήσεις.
Το HIGGS έχει υπάρξει, επίσης, ο βασικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο καινοτόμο έργο “ΘΑΛΗΣ ΙΙ – Αξιολόγηση Ελληνικών Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων (ΜΚΟ)”, που έχει ως στόχο, κατά κύριο λόγο, τη μελέτη του οικοσυστήματος των ΜΚΟ στην Ελλάδα και –σε πιο πρακτικό επίπεδο– την καταγραφή (mapping) και αξιολόγησή (evaluation) τους.
Επιλέχθηκε ένας συνδυασμός εργαλείων, προσαρμοσμένων στο ελληνικό περιβάλλον, μέσα από τις εργασίες μιας επιστημονικής επιτροπής αποτελούμενης από εξειδικευμένους επιστήμονες, αλλά και μέσω μιας διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης με τις ίδιες τις οργανώσεις. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, οι ελληνικές ΜΚΟ αξιολογήθηκαν ως προς την αποτελεσματικότητα, την οργάνωση και τη διαφάνειά τους.
Μέσα από την πολύχρονη ενασχόλησή μου με την Κοινωνία των Πολιτών, μπορώ πλέον να πω με σιγουριά ότι η προσφορά βρίσκεται στο DNA μας, είτε πρόκειται για ιδιώτες είτε για οργανώσεις, κοινωφελή ιδρύματα και επιχειρήσεις.
Αυτήν τη στιγμή το HIGGS προετοιμάζει τον επόμενο κύκλο του έργου “Θαλής”, με στόχο την αξιολόγηση των ελληνικών ΜΚΟ για τα επόμενα χρόνια, έτσι ώστε να επεκταθεί ο θεσμός και να δημιουργηθούν περαιτέρω κίνητρα για τη βελτίωση του τρόπου οργάνωσης (υπό όρους αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και λογοδοσίας), αλλά και διαφάνειας του χώρου.
Η πανδημία επηρέασε τη φυσική παρουσία. Πώς διαχειριστήκατε την αναγκαστική “αποχή” από τις συναντήσεις καθώς, από όσα διαβάζω για το HIGGS, ενθαρρύνετε τη διαδραστικότητα και την αλληλεπίδραση μεταξύ των συνεργατών σας;
Η επέλαση της πανδημίας επηρέασε, όπως ήταν φυσικό, τον τρόπο με τον οποίο υλοποιούμε το έργο μας, αλλά όχι την ουσία του, που περιλαμβάνει τη διαδραστικότητα και τη συνεργασία. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, η χρήση της τεχνολογίας μάς επέτρεψε να διευρύνουμε και άλλο το έργο μας και να φέρουμε και άλλες οργανώσεις κοντά μας. Για παράδειγμα, στα 3 βασικά προγράμματα θερμοκοιτίασης και εκκόλαψης ΜΚΟ (Incubator, Accelerator, GSE Incubator) –που πλέον υλοποιούνται εξ ολοκλήρου διαδικτυακά–, δόθηκε η ευκαιρία σε οργανώσεις από όλη την Ελλάδα να συμμετάσχουν και να τα παρακολουθήσουν.
Επίσης, με την ομάδα μας και τους άμεσους συνεργάτες μας, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις της εξ αποστάσεως συνεργασίας, φροντίσαμε για μικρές δράσεις ενίσχυσης της διάθεσης και της διάδρασής μας, δημιουργώντας χρόνο και χώρο στην καθημερινότητα, κατά την οποία, έστω και διαδικτυακά, μπορούσαμε να “πιούμε” έναν διαδικτυακό καφέ και να αποφορτιστούμε από το γενικότερο κλίμα.
Φυσικά, επειδή η δύναμη της προσωπικής επαφής είναι μεγάλη, όταν έχουμε την ευκαιρία –και πάντα ακολουθώντας τα απαραίτητα υγειονομικά πρωτόκολλα– διοργανώνουμε συναντήσεις και στα γραφεία μας, όπου και υποδεχόμαστε τις ΜΚΟ και τους συνεργάτες μας.
Η αφορμή για τη συνέντευξη ήταν μια από τις δράσεις σας που κορυφώνεται στις 30 Νοεμβρίου, το #GivingTuesday. Πρόκειται για μια δράση προσφοράς. Θέλεις να μας εξηγήσεις από πού “μας έρχεται” και πώς λειτουργεί;
Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για αυτή τη δράση που, ως HIGGS, φέρνουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Την Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2021 θα γιορταστεί και στη χώρα μας η #GivingTuesday, ένα παγκόσμιο κίνημα προσφοράς, που μας προτρέπει να δείξουμε τη γενναιοδωρία μας με το σύνθημα “Ενωμένοι Προσφέρουμε”.
Η ιδέα της ημέρας #GivingTuesday γεννήθηκε το 2012, με σκοπό να προτείνει στους ανθρώπους να δείξουν γενναιοδωρία και να δημιουργήσουν μια θετική αλλαγή στον κόσμο. Αυτή η απλή ιδέα ήταν τόσο δυνατή, που εξελίχθηκε σε ένα παγκόσμιο κίνημα, ενέπνευσε εκατομμύρια ανθρώπους, επιχειρήσεις και οργανισμούς και καθιερώθηκε ως παγκόσμια μέρα προσφοράς και γενναιοδωρίας.
Εκατομμύρια άνθρωποι, οργανισμοί και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, με αφορμή την #GivingTuesday, κάνουν μικρές ή μεγάλες πράξεις γενναιοδωρίας που πραγματικά αλλάζουν τον κόσμο. Αυτές οι πράξεις γενναιοδωρίας δεν είναι απαραίτητο να είναι κάτι μεγάλο ή να αφορούν απαραίτητα κάποια χρηματική δωρεά.
Όσοι ενδιαφέρονται, μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες, ιδέες αλλά και εργαλεία στο www.givingtuesday.gr
Θεωρείς ότι η κουλτούρα της προσφοράς υπάρχει στο “DNA” των Ελλήνων ιδιωτών, των οργανώσεων και των επιχειρήσεων της χώρας ή ότι υπάρχει ακόμα έδαφος που πρέπει να καλυφθεί σε σχέση με όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες;
Μέσα από την πολύχρονη ενασχόλησή μου με την Κοινωνία των Πολιτών, μπορώ πλέον να πω με σιγουριά ότι η προσφορά βρίσκεται στο DNA μας, είτε πρόκειται για ιδιώτες είτε για οργανώσεις, κοινωφελή ιδρύματα και επιχειρήσεις. Την έχουμε δει να εκφράζεται ιδιαίτερα και σε εποχές κρίσης, όπως τώρα με την πανδημία και τις διάφορες φυσικές καταστροφές, αλλά και νωρίτερα με την οικονομική κρίση και το προσφυγικό. Ειδικά η νέα γενιά δείχνει έμπρακτα ιδιαίτερα δείγματα γραφής όσον αφορά τον εθελοντισμό και την προσφορά στον συνάνθρωπο, εν μέρει αναδεικνύοντας μια τάση ενίσχυσης του μεταϋλισμού και στην κοινωνία μας.
Η ομάδα του HIGGS θέλει να καλλιεργήσει περαιτέρω αυτή την κουλτούρα της προσφοράς και της συλλογικότητας. Σίγουρα στη χώρα μας έχουν γίνει πολλά βήματα, όμως υπάρχουν και άλλα περιθώρια βελτίωσης.
Αυτό είναι και το όραμά μας για τον εορτασμό της #GivingTuesday στην Ελλάδα την 30ή Νοεμβρίου: να εμπνεύσουμε και να υπενθυμίσουμε σε όλους –άτομα, επιχειρήσεις και οργανώσεις– τη δύναμη της προσφοράς και της γενναιοδωρίας. Για αυτό, αναλάβαμε τον ρόλο του επίσημου εκπροσώπου του δικτύου στην Ελλάδα, με στόχο να δώσουμε ιδέες και εργαλεία σε όλους όσοι θέλουν να κάνουν τη διαφορά. Ευελπιστούμε ότι αυτή η Τρίτη θα αποτελέσει το έναυσμα για να γίνουμε πιο συνειδητοποιημένοι απέναντι σε πράξεις γενναιοδωρίας που μπορούμε όλοι να κάνουμε και να δημιουργήσουμε ένα κίνημα προσφοράς που δεν θα περιορίζεται απλώς σε μια μέρα τον χρόνο.
Με ποιο τρόπο μπορεί να συμμετάσχει μια επιχείρηση, μια οργάνωση ή ένας ιδιώτης στην #GivingTuesday;
Με αφορμή την #GivingTuesday, θέλουμε να τονίσουμε ότι η γενναιοδωρία και η προσφορά δεν μετριούνται μόνο με υλικούς ή και χρηματικούς όρους. Ακόμα και μικρές ή φαινομενικά ασήμαντες πράξεις καλοσύνης και προσφοράς μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη ζωή κάποιου ατόμου – και αυτού που προσφέρει και αυτού που δέχεται την προσφορά. Και αυτό ακριβώς θέλουμε να αναδείξουμε γιορτάζοντας στην Ελλάδα την #GivingTuesday στις 30 Νοεμβρίου.
Ένας ιδιώτης μπορεί να κάνει μια μικρή δωρεά, να προσφέρει τον χρόνο και τα ταλέντα του αφιλοκερδώς σε μια οργάνωση που τον ενδιαφέρει ή απλώς να βοηθήσει κάποιον στον δρόμο, ή να υποστηρίξει έναν συνάδελφο, ακόμα και να ποστάρει στα social media κάτι σχετικό με την ημέρα.
Μια επιχείρηση μπορεί να επιλέξει να κάνει μια χορηγία σε τοπική οργάνωση, να προσφέρει στους υπαλλήλους της μια υπηρεσία για την ψυχική τους υγεία ή να διοργανώσει με τη βοήθεια του προσωπικού της μια εθελοντική δράση για έναν σκοπό που τους εμπνέει.
Μια μη κερδοσκοπική οργάνωση μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή καμπάνια και να καλέσει το ευρύ κοινό να την υποστηρίξει -είτε οικονομικά είτε σε είδος-, αλλά ακόμα και να προσφέρει η ίδια στο κοινωνικό σύνολο ή σε άλλες οργανώσεις. Πραγματικά οι ιδέες προσφοράς είναι ανεξάντλητες και καθένας μπορεί να τις προσαρμόσει στον χρόνο και στους πόρους του.
Η ομάδα του HIGGS έκανε την αρχή και δίνει το παράδειγμα, αφιερώνοντας όλο τον Νοέμβριο στο κίνημα της #GivingTuesday. Κατά τη διάρκεια του μήνα, κάθε μέλος της ομάδας θα πραγματοποιήσει ασκήσεις γυμναστικής στον δικό του χώρο και χρόνο. Στο τέλος του μήνα, θα καταμετρηθούν όλες οι ώρες της ομάδας και –έπειτα από κλήρωση– μια μη κερδοσκοπική οργάνωση θα λάβει αντίστοιχες ώρες συμβουλευτικής από τους εκπαιδευτές του HIGGS.
Προσκαλούμε λοιπόν ιδιώτες, οργανώσεις και επιχειρήσεις να γιορτάσουν μαζί μας την #GivingTuesday, δείχνοντας την έμπρακτη υποστήριξή τους προς έναν σκοπό που τους εμπνέει. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε όλοι ότι κάθε πράξη γενναιοδωρίας, μικρή ή μεγαλύτερη, μετράει και μπορεί να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο και αντίκρισμα στη ζωή των συνανθρώπων μας.
Οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται, θα βρει περισσότερες πληροφορίες, ιδέες αλλά και εργαλεία στο www.givingtuesday.gr
Σωτήρη, σε ευχαριστώ πολύ και εύχομαι κάθε επιτυχία στο #GivingTuesday!
Διαβάστε ακόμα στην αθηΝΕΑ:
