Βιβλιοπροτάσεις για κάποια παιδιά που… κοιμήθηκαν. Είχαν αδύναμη κράση, όμως δεν τα παρατούσαν. Δεν είχαν πολλά, όμως είχαν ανήσυχο πνεύμα και έψαχναν αντίδοτο παντού, στη φύση, στον έρωτα, στη μόρφωση. Διέτρεχαν τον κόσμο με ελπίδα για ζωή. Έκαναν όνειρα και μετουσίωναν τον πόνο.
Κάποια άλλα παιδιά κοιμήθηκαν γιατί είχαν τα πάντα, αλλά το ανήσυχο πνεύμα τους τα οδήγησε σε ταξίδια χωρίς επιστροφή. Νόμιζαν ότι έτσι θα ήταν ευτυχισμένα και μετουσίωναν τη ζωή τους σε στιγμιαίες ψευδαισθήσεις. Ανήμπορα να διεκδικήσουν τα αληθινά τους όνειρα. Τα παιδιά μάς μιλάνε και πρέπει να τα ακούσουμε. Στις δύο βιβλιοπροτάσεις αποτυπώνεται η φωνή τους.
Τα Παιδιά Κοιμήθηκαν | Anthony Passeron | Εκδόσεις Πατάκη
Τα παιδιά κοιμήθηκαν, πρέπει να τα ξυπνήσουμε! Αρχές δεκαετίας του ’80 και η Γαλλία προσπαθεί να αντιμετωπίσει το θέμα των ουσιών. Παράλληλα εμφανίζεται ένας ιός που σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους. Ανάμεσά τους και τον Ντεζιρέ, ο οποίος κολλάει από μια μολυσμένη σύριγγα.
Ο Ντεζιρέ, γιος μιας ευκατάστατης οικογένειας κρεοπωλών από τη Νίκαια, ήταν ο αγαπημένος τους και δεν του χαλούσαν χατίρια. Δεν ήθελε να ακολουθήσει την οικογενειακή επιχείρηση και αποφάσισε να φύγει, όμως αυτό το ταξίδι έμελλε να είναι η καταδίκη του. Γύρισε με μια αρρώστια που κανείς δεν ήξερε ποια ήταν και εκεί αρχίζει ο «Γολγοθάς» του ίδιου αλλά και της οικογένειάς του. Κυρίως, όμως, της αξιοπρέπειάς του, γιατί ήταν μια αρρώστια διαφορετική από τις άλλες, κρυφή, δεν έπρεπε να φανερωθεί! Όλοι οι πάσχοντες είχαν να αντιμετωπίσουν μιαν αιτία θανάτου κρυφή για την κοινωνία και φανερή για την ιατρική.
«… η πορεία του είναι προδιαγεγραμμένη και στην κατάβασή του στην Κόλαση συμπαρασύρει την οικογένειά του, που θα στιγματιστεί ανεπανόρθωτα βιώνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό…»
Την ίδια χρονική περίοδο ένας αγώνας άνισος διανύεται στα ιατρικά εργαστήρια για να «… κατανοήσουν πρώτα απ’ όλα τον ιό και ακολούθως να τον αναχαιτίσουν και να τον θεραπεύσουν, εκριζώνοντας τον φόβο και την προκατάληψη απέναντι σε φορείς και ασθενείς…». Ο ορισμός AIDS δόθηκε το 1982, ενώ το υπεύθυνο παθογόνο, ο HIV, ταυτοποιήθηκε το 1983.
«… Σαράντα χρόνια μετά τον θάνατο του Ντεζιρέ, ο ανιψιός του θα φέρει στην επιφάνεια τη ζωή του ανασκαλεύοντας φιλμάκια σούπερ-8 και φωτογραφίες. Θα γράψει αυτό το μυθιστόρημα συνυφαίνοντας την οικογενειακή αγωνία με την αγωνιώδη ιατρική έρευνα προκειμένου να ταυτοποιηθεί ο ιός…»
Έπειτα από εσωτερική πάλη και πολλή σκέψη και απομόνωση, θα αποτυπώσει αυτήν τη μαρτυρία στο χαρτί. Θα περιγράψει την πραγματική κατάσταση χωρίς μυστικά και ενοχικές σιωπές. Θα φανερώσει τους παππούδες του, τον αγώνα και την αγωνία τους αλλά και τον αγώνα των ίδιων των χρηστών που τόσα χρόνια κρύβονταν κάτω από τον ζοφερό μανδύα του «ονειρικού» που σιγά σιγά μεγάλωνε γεμίζοντας τρυπήματα από βελόνες. Θα καταγράψει τον αγώνα των γιατρών που είχαν να παλέψουν με άγνωστα θηρία. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ήθελε να δείξει στον κόσμο ότι είμαστε κόκκοι του σύμπαντος. Όλα μπορούν να μας συμβούν χωρίς εξαιρέσεις.
* Τη μετάφραση υπογράφει η Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη.
Οι Εκθέσεις του Φριτς Κόχερ | Robert Walser | Εκδόσεις Κριτική
Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά
Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα.
(Διονύσης Σαββόπουλος)
Πόσοι στοχασμοί μπορεί να υπάρχουν στο μυαλό ενός παιδιού και πόσο εύστοχη η περιγραφή τους! Χωρίς φόβο, χωρίς ενδοιασμό, χωρίς ντροπή, όλες οι σκέψεις απλώνονται στο χαρτί και τότε καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς να κρυφτείς από το παιδικό βλέμμα. Τα καθρεφτίζει όλα και πολλές φορές φοβάσαι την ώρα και τη στιγμή που θα τα αφήσει να βγουν από μέσα του χωρίς φραγμό.
Ο συγγραφέας θέλει να τα αποτυπώσει στο χαρτί, θέλει να τα κατοχυρώσει και επιλέγει τον Φριτς, τον έφηβο που δεν πρόλαβε να ζήσει και πολλά σ’ αυτήν τη ζωή και που καταγράφει όλες τις σκέψεις του στις εκθέσεις του και τις κάνει εικόνες με μοναδικό τρόπο.
Θέλει να πει όλα αυτά που είδε και ένιωσε, αλλά και που ονειρεύτηκε. Η συνειδητοποίηση ίσως της ζωής του, η συνειδητοποίηση του να είναι κανείς καλλιτέχνης. Η συνυφασμένη μοναξιά και εσωτερική στεναχώρια.
Κάτι τον ενοχλεί μέσα του και δεν μπορεί να χαρεί. Περιπλανιέται παντού. Κοιτάζει μέσα στον άνθρωπο, ζει φτωχικά, αναγνωρίζει την αναγκαιότητα της μόρφωσης, πηγαίνει στα καρναβάλια και στα πανηγύρια, ζει τον έρωτα και υμνεί τη φιλία, αλλά πάνω από όλα ανακαλύπτει το αντίδοτο του πόνου. Τη φύση, το βουνό και το δάσος.
«Η καρδιά χρειάζεται μια αδελφική έμπιστη καρδιά, ένα μικρό ξέφωτο στο δάσος, ένα μέρος όπου μπορεί να αναπαυτεί και να ξαπλώσει και να κουβεντιάσει».
Να σημειώσω ότι ο συγγραφέας πεθαίνει τα Χριστούγεννα του 1956, λησμονημένος κατά τη διάρκεια ενός μοναχικού περιπάτου στο χιόνι…
* Τη μετάφραση υπογράφει ο Απόστολος Στραγαλινός.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Στέλλα, Κρατάω Βιβλίο!» | Βιβλιοπροτάσεις με Θέμα τις Χαμένες Πατρίδες
«Στέλλα, Κρατάω Βιβλίο!» | Βιβλιοπροτάσεις με Θέμα τη Φιλία
«Στέλλα, Κρατάω Βιβλίο!» | Βιβλιοπροτάσεις για τα Πλάσματα της Θάλασσας
